Shedia

EN GR

29/01/2014

«Ένα όνειρο που λέγεται "σχεδία"» του Νίκου Φρούσσου

Οι πωλητές του περιοδικού ξετυλίγουν τα συναισθήματά τους και τα μοιράζονται με τους φίλους αναγνώστες. Με πολλή αγάπη.
 
Ο Αντώνης Γκούντας έκανε την αρχή, όταν τον περασμένο Απρίλιο προσήλθε στα γραφεία της «σχεδίας» μας με ένα σημειωματάρι στο χέρι. Εκεί είχε, με μπλε στιλό και πυκνή γραφή, καταγράψει μια υπέροχη, ανθρώπινη στιγμή που έζησε μια μέρα στο πόστο του. Μας το έφερε «προς δημοσίευση» , και, από τη στιγμή ειδικά που ήταν καλογραμμένο, δεν υπήρχε περίπτωση να αρνηθούμε («Να η “σχεδία”!», σελ. 9, τεύχος #4). Ο Αντώνης φαίνεται πως άνοιξε τον ασκό του Αιόλου, αφού από τότε δεν είναι λίγοι οι πωλητές που θα μας φέρουν σε μια κόλλα χαρτί τις σκέψεις τους. Αυτά που νιώθουν. Η αυθόρμητη αυτή προσφορά συνέπεσε σε μια εποχή που στη μικρή ομάδα μας επικρατούσε ένας πολύ σοβαρός προβληματισμός. Βλέπαμε και εξακολουθούμε να βλέπουμε την ανάγκη να μάθει ο κόσμος τι συμβαίνει στα γραφεία της «σχεδίας» μας. Πώς πάει το πράγμα, τι λένε οι άνθρωποι, πώς νιώθουν. Ψάχνουμε τρόπους να επικοινωνήσουμε «προς τα έξω» αυτό που από τον περασμένο Φεβρουάριο συμβαίνει στα γραφεία μας, στα «πόστα», στους δρόμους της Αθήνας, του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης, και σιγά-σιγά στην Ελλάδα ολόκληρη. Κι αυτό όχι από κάποια διάθεση αυτοπροβολής. Μακριά από εμάς! Απλά, βλέπουμε και πιστεύουμε ότι από αυτό το περιοδικό δρόμου –σε καιρούς μαύρους– κάτι θετικό βγαίνει. Σε όλη τη διαδικασία. Στην προετοιμασία του χαρτιού, στις συναντήσεις στο γραφείο, στη διαδικασία στο πόστο, στη συναλλαγή πωλητή-αγοραστή, που μόνο μια τυπική συναλλαγή δεν είναι. Είναι μια κοινωνική διαδικασία ολόκληρη, που αφορά –και συγκινεί– τον πωλητή, τον αγοραστή, όλους μας. Γιατί η «σχεδία» είναι μια καλή ιστορία, σύνθεση πολλών μικρών ιστοριών. Και ιδανικοί αφηγητές αυτών των ιστοριών δεν θα μπορούσαν να είναι άλλοι από τους ίδιους τους πωλητές μας. Για αυτούς βγαίνει η «σχεδία». Αυτή είναι η «σχεδία».
 
Σήμερα, και με αφορμή την πρώτη επέτειο της κυκλοφορίας της «σχεδίας», σας παρουσιάζουμε τα σημειώματα μερικών εξ αυτών. 
 
Αυτά που θα γράψω, έχω ανάγκη να τα πω. Αν και δεν νομίζω ότι ξέρω να γράφω, παίρνω το θάρρος να το κάνω, ζητώντας την κατανόησή σας. 
 
Πριν από αρκετά χρόνια, όπως οι περισσότεροι από εμάς, έτσι κι εγώ πίστευα ότι όλα θα συνεχίσουν να πηγαίνουν καλά. Η δουλειά ήταν στρωμένη και δεδομένη, και ποτέ δεν πέρναγε από το μυαλό μου ότι θα μπορούσε να γίνει κάτι και να τα αλλάξει όλα, και όχι μόνο!
 
Όμως, μετά από λάθος επιλογές και αποφάσεις, συνέβησαν πράγματα τραγικά. Ήρθαν τα πάνω κάτω, καταστράφηκα, σε βαθμό να μην μπορώ να εξασφαλίσω ούτε ένα πιάτο φαγητό.
 
Σε αυτή την κατρακύλα –και ενώ από το μυαλό μου πέρναγαν σκέψεις μαύρες και οδυνηρές– βρέθηκαν κάποιοι άνθρωποι (συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις από εκεί που δεν το περιμένεις) και με στήριξαν, τουλάχιστον να έχω ένα πιάτο ζεστό φαγητό, που λέει ο λόγος.
 
Κάποια μέρα, πριν  από λίγο καιρό, σε μια κουβέντα που είχα με το γιο μου, θυμάμαι του είχα πει ότι σχεδόν δεν κοιμάμαι καθόλου, πως είχα να κοιμηθώ χρόνια και ,αφού δεν κοιμάμαι, είναι φυσικό ότι δεν έβλεπα όνειρα!
 
Του φάνηκε παράξενο πώς γίνεται να μην κοιμάται κάποιος και να μην είναι άρρωστος. Και εμένα μου φάνηκε παράξενο, γιατί στην ουσία εκείνη τη στιγμή συνειδητοποιούσα ότι, πράγματι, δεν κοιμάμαι σχεδόν καθόλου και πως είχα πάρα πολλά χρόνια να δω κάποιο όνειρο!
 
Κατάλαβα ότι με όλα αυτά που είχαν γίνει –λάθη μεγάλα, λάθος επιλογές και αποφάσεις, και με όλη αυτή την κατρακύλα– τα νεύρα μου ήταν στα όριά τους και πως ήταν θέμα χρόνου να πάθω κι άλλη ζημιά, αυτή τη φορά στην υγεία μου!
 
Θα μπορούσα να γράψω σελίδες με όλα αυτά και άλλα πολλά που έγιναν, θα κλείσω όμως με κάτι τελευταίο, για να μην γίνω γραφικός.
 
Ένα πρωί, σε μια εκπομπή από αυτές τις ενημερωτικές, είδα για 3-4 λεπτά μια παρουσίαση του περιοδικού «σχεδία». Από τον λίγο τηλεοπτικό χρόνο που είχε ο παρουσιαστής, το μόνο που σημείωσα ήταν το τηλέφωνο και τη διεύθυνση στο ίντερνετ. Χωρίς δεύτερη σκέψη, έκανα την επαφή με τα παιδιά του περιοδικού. Εκείνη τη χρονική στιγμή, είχα να κάνω έστω και ένα μεροκάματο σχεδόν τέσσερα χρόνια!
 
Σήμερα που γράφω αυτό το γράμμα, είμαι πωλητής του περιοδικού «σχεδία», έχω μπει στον δεύτερο μήνα εργασίας. Και για να τελειώσω, είναι μερικές μέρες που ξύπνησα το πρωί με το ξυπνητήρι για να πάω για δουλειά και ... για φανταστείτε, είδα  όνειρο!
 
Τώρα πλέον, το κύριο μέλημά μου είναι να κάνω ό,τι μπορώ από τη θέση που είμαι, στο χώρο της δουλειάς μου, για να συνεχίσει το ταξίδι της η «σχεδία», μήπως μαζί με εμένα μπορέσουν και άλλοι άνθρωποι να αρχίσουν να βλέπουν όνειρα!
 
Ευχαριστώ το περιοδικό που δέχτηκε να με εκφράσει. Αυτό το γράμμα το αφιερώνω σε αυτούς που μου στάθηκαν στα δύσκολα και ιδιαίτερα στο γιο μου, ο οποίος ποτέ δεν έπαψε να πιστεύει σε εμένα!
 
Χρήστος Γεωργίου
 
Σαν αποδημητικό πουλί
 
Μη θαρρείς ότι σε ξέχασα
μεγάλωσα και πέταξα
σαν αποδημητικό πουλί
 
Μα κανείς δεν μπορεί
στο κλουβί του να με κλείσει
να με φυλακίσει
πάντα βρίσκω εγώ τον τρόπο 
να πετάξω όλο πιο ψηλά.
 
Κι όλο σε καρτερώ
το όνειρο το απατηλό
να σβήσω.
 
Πάντα σε αναζητούσα
μα κανείς δεν μου έλεγε
θαρρώ πως σε κρύβουνε
για τα συμφέροντά τους.
 
Νομίζω πως ήρθε η στιγμή
φτάνει πια να πούμε
και επιτέλους να βρεθούμε
και κάτι από τα παλιά πούμε.
 
Φωτεινή Ραμπαβίλα 
 
 
Το παράθυρο που ανοίγει
 
Δεν ξέρω από πού να αρχίσω, αλλά θα αρχίσω. Πρώτα από  όλα, θέλω να στείλω πολλά χαιρετίσματα στους αναγνώστες του περιοδικού, της «σχεδίας» δηλαδή, και ύστερα στους αγαπητούς και αγαπημένους πελάτες μου, που με αγκαλιάζουν με το χαμόγελο, τη γλυκιά τους ματιά και τον καλό λόγο που πάντα έχουν να μου πουν, όταν για λίγο σταματούν και αγοράζουν από εμένα το περιοδικό τους. 
 
Με αφορμή μια συνάντηση με έναν από τους πιστούς και παλιούς αναγνώστες του περιοδικού, είπα να γράψω λίγα λόγια για τα αισθήματα και τα συναισθήματα που μπορεί να νιώσει κάποιος ταπεινός πωλητής της «σχεδίας» όπως εγώ  – είμαι μετριόφρων, το γνωρίζετε, άλλωστε. Όταν ξεκίνησα  –χωρίς θάρρος και με πολύ φόβο– να πουλώ το περιοδικό εδώ και κάτι μήνες, με έκπληξη διαπίστωσα ότι, πράγματι, «όταν ο θεός κλείνει μια πόρτα, ανοίγει ένα παράθυρο». Το περιοδικό δεν είναι απλά ένα μέσο για να κερδίσουμε με αγώνα κάποια χρήματα, αλλά είναι και ένας τρόπος να συναντήσουμε και να επικοινωνήσουμε με ανθρώπους που ίσως ποτέ να μην είχαμε την ευκαιρία να το κάνουμε.
 
Μια τέτοια συνάντηση με έναν πολύ αξιόλογο άνθρωπο μου έδωσε την ευκαιρία να σκεφτώ: Τι είναι πραγματικά πιο οδυνηρό; Να γεννιέσαι φτωχός ή να γίνεσαι φτωχότερος; Να ξέρεις πως δεν έχεις να φας ή να σου παίρνουν κάθε μέρα όλο και κάτι από αυτά που κέρδισες με κόπο τόσα χρόνια; Είναι φορές που το χαμόγελο των ανθρώπων που με συναντούν και η αγάπη που μου μεταδίδουν με τα καλά λόγια τους για την προσπάθεια, για το περιοδικό, για ό,τι... αξίζει πολύ περισσότερο από το 1,5 ευρώ που μου μένει να πάω στο σπίτι και στην οικογένειά μου. 
 
Συγκινούμαι και δακρύζω όταν αναλογίζομαι ότι κάποιοι άνθρωποι που συνομιλούν μαζί μου μόνο λίγα λεπτά μπορούν να μου μεταδώσουν δύναμη, αγάπη και κατανόηση που ίσως ποτέ να μην μου έδωσαν δικοί μου άνθρωποι, και αυτό δεν θέλω να το χάσω με τίποτα. Θα είμαι κοντά σας και θα σας περιμένω, εκεί, στη θέση μου, φωνάζοντας για να σας κινήσω την προσοχή μέσα στο θόρυβο της πόλης και τη δίνη των προβλημάτων που όλοι, λίγο πολύ, έχετε. Εσείς, με την πίστη στην προσπάθειά μας και την αγάπη σε μας, μας κάνατε δυνατούς να αντέχουμε σε όλες τις δυσκολίες. 
Σας ευχαριστώ πολύ για όλα. Με σεβασμό κι αγάπη. Μια πωλήτρια της «σχεδίας». 
 
 Ελένη Λουδάρου
 
Από κομπάρσος, πρωταγωνιστής
 
Δεν μιλούσα πολύ. Λίγες κουβέντες και μετρημένες. Με λίγα λόγια, κλειστός και εσωστρεφής. Ήθελα να περνώ απαρατήρητος. Πίσω από την κουρτίνα.... είχε και ησυχία. Μοναχικός. Μοναξιά που στην αρχή ήταν επιλογή. Αργότερα, έγινε βίωμα, πετσί, τρόπος ζωής. Δυσκολία να εκφράσω το εσωτερικό μου εγώ. Κουβαλούσα και την γονεϊκή απόρριψη. Αυτό σε ακολουθεί σαν τον ίσκιο σου, μέχρι να γίνει η απενοχοποίηση. Υψώνεται σαν βουνό και δεν σου επιτρέπει να διεκδικήσεις τη ζωή σου. Άσε που σε οδηγεί στο περιθώριο, γιατί ο άνθρωπος, σαν κοινωνικό ζώο, έχει την ανάγκη να υπάρχει σε ομάδα, να είναι κάπου ενταγμένος. Το περιθώριο είναι εύκολος χώρος για να ενταχθεί κάποιος. Στην αρχή, είναι μιμητικός, υιοθετεί συμπεριφορές και ατάκες και είναι έτοιμος. Όταν δεν υπάρχει υπόβαθρο ή κάποιος άνθρωπος που να σε νοιάζεται, μπορεί να χαθείς στα σπλάχνα του και να σε καταπιεί. Να σε εξαφανίσει. Χάθηκα στον κόσμο των ουσιών. Από τύχη είμαι στη ζωή σήμερα. Εντάχθηκα σε ένα στεγνό πρόγραμμα απεξάρτησης. Ψυχοθεραπευτικού χαρακτήρα. Ήταν συγκλονιστική εμπειρία, ήταν ό,τι καλύτερο είχα προσφέρει στον εαυτό μου. Εκεί άρχισα να με γνωρίζω. Ποιος είμαι. Από πού έρχομαι και προς τα πού πάω. Άρχισα να βάζω όρια. Είναι δύσκολο να το κάνει κάποιος που είναι δίχως αρχή και τέλος. Ξαναγεννήθηκα. Κέρδισα πολλά πράγματα που χρειάζονται σελίδες ολόκληρες να τα αναφέρω και να τα αναπτύξω. Θα σας πω μερικά, τα πιο σημαντικά. Την αξιοπρέπειά μου, τον αυτοσεβασμό μου, την αυτοπεποίθησή μου, την αλήθεια μου. Να θέλω ποιότητα στη ζωή μου. «Τα πάντα ρει», είχε πει ο Ηράκλειτος, και συμφωνώ μαζί του, όλα αλλάζουν όταν το θέλουμε και το βάλουμε στόχο. Τελικά, είναι ωραία η ζωή με τις δυσκολίες της, τις ανατροπές της, έχει και κακές στιγμές, αλλά έχει και πολύ όμορφες. Ακόμη και το αρνητικό έχει να σου δώσει πολλά θετικά αν το εκτιμήσεις σωστά. Εμείς επιλέγουμε τις εικόνες που θέλουμε να δούμε. Εμείς επιλέγουμε τη ζωή που θέλουμε να ζήσουμε. Από παρατηρητής της ζωή και πίσω από τη κουρτίνα κομπάρσος, βγαίνεις μπροστά στο φώς και γίνεσαι, πλέον, ο πρωταγωνιστής της δικής σου ζωής.
 
Χρήστος Μπακογιάννης 
 
 
Η ανταμοιβή
 
Όλη τη νύχτα δεν είχα κλείσει μάτι. Το άγχος να μην αργήσω στη συνάντηση με τα άλλα παιδιά και η αγωνία για το πρώτο μου ταξίδι εκτός Ελλάδος, και μάλιστα με αποστολή, ήταν αρκετά για να κρατήσουν τον Μορφέα μακριά μου εκείνο το βράδυ. Ύστερα, ήρθε η συνάντηση με την ομάδα, τους προπονητές, όλοι ήταν εκεί, όλοι ήταν έτοιμοι για αυτό το ταξίδι ζωής. Ο ενθουσιασμός και η υπέροχη διάθεση ήταν διάχυτη από όλους... ακόμα και από τους γκρινιάρηδες της παρέας, της ομάδας, της οικογένειας . Και οι τρεις χαρακτηρισμοί ταιριάζουν σε εκείνη την αποστολή. Στο αεροπλάνο, μόλις οι τηλεφωνικές υπηρεσίες  μάς καλωσόρισαν στην Ιταλία, πανηγυρίσαμε λες και είχαμε νικήσει σε αγώνα που θα έκρινε την πρόκρισή μας σε Μουντιάλ, την πρώτη δε νίκη που κάναμε στο θεσμό την πανηγυρίσαμε σαν να το είχαμε πάρει. Όλοι μια αγκαλιά, έτσι όπως πρέπει να συμβαίνει παντού. Μάλλον, όπως επιθυμώ να συμβαίνει. Στην ουσία, η νίκη αυτή είχε έρθει από νωρίς, από πολύ νωρίς , πριν ακόμα μπούμε στο αεροπλάνο, πριν ακόμα γίνουμε μέλη αυτής της ομάδας. Ο καθένας σε προσωπικό επίπεδο ήμασταν νικητές της ζωής. Το παγκόσμιο κύπελλο αστέγων το 2009 στο Μιλάνο ήταν ένα ταξίδι ανταμοιβής για εμένα από την ίδια τη ζωή.
 
Γιάννης Κώτσος
 
*Ο Γιάννης ήταν μέλος της εθνικής Αστέγων που συμμετείχε, το 2009, στο 7ο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων (Μιλάνο, Ιταλία). Σήμερα είναι πωλητής της «σχεδίας» και μέλος του προπονητικού τιμ της εθνικής Αστέγων. 
 
 
Ζωή σα παραμύθι
 
«Μια φορά και έναν καιρό», κάπως έτσι αρχίζουν τα παραμύθια. Για τους περισσότερους  από εμάς, σήμερα η ζωή μοιάζει με ένα παραμύθι. Όχι όμως σαν τα κλασικά. Το παραμύθι μας αρχίζει ανάποδα, με όμορφη αρχή,  άνετη ζωή χωρίς άγχη και σκοτούρες, χαλαρά! Προς το τέλος, όμως, όλα πάνε ανάποδα, χάνεις δουλειά, έχεις χρέη, χάνεις σπίτι, είσαι μόνος. Ένα τέτοιο παραμύθι και η δική μου ζωή. Έτσι, λοιπόν, φτάνοντας κάπου στη μέση του παραμυθιού μου, είδα να πέφτει ο ουρανός στο κεφάλι μου. Ναυαγισμένος, λοιπόν, βρήκα μια βοήθεια, βρήκα μια «σχεδία». Βγήκα, λοιπόν, στους δρόμους πουλώντας το περιοδικό και άρχισα ξανά να κάνω όνειρα ανατροπής όσων συνέβησαν. Να λοξοκοιτάξω ειρωνικά τα προβλήματα και να πω μπορώ ! Βγαίνω, λοιπόν, στους δρόμους και χαμογελώ σε μένα, σε σένα και σ’ αυτόν πίσω από σένα, σε όλους σας. Ένα δειλό χαμόγελο μού λέει καλημέρα, όμως, οι περισσότεροι περνάτε μπροστά μου κοιτώντας κάτω. Τι ψάχνετε, άραγε, αγριεμένοι, κατηφείς σαν δε το βρίσκετε! Θλιμμένοι λες και άξιζε όσο μια ζωή! Τότε, θέλω να σας φωνάξω ότι αυτό που ψάχνετε είναι η ελπίδα, και το φως των παραμυθιών μας δεν είναι στη μαυρίλα του δρόμου. Είναι σε εκείνο το χαμόγελο που μου είπε καλημέρα, στη φάλτσα νότα του σαξοφωνίστα της Ερμού, στα χαμογελαστά μάτια αυτού που παίζει μπουζούκι στην Καπνικαρέα και στις τούμπες των ράπερ στο Μοναστηράκι. Σηκώστε, λοιπόν, το κεφάλι, κοιτάξτε με, κουνηθείτε στο ρυθμό της πλανόδιας ορχήστρας, δείτε τα μικρά πράγματα γύρω σας. Τότε, ίσως, καταλάβετε ότι ένα χαμόγελο, μια κουβέντα, ένα χοροπηδητό βήμα δίνει κουράγιο και ελπίδα. Τότε, τα προβλήματα θα αρχίσουν να μαραζώνουν, γιατί θα βλέπουν πως τα αντιμετωπίζουμε με δύναμη και πείσμα. Δίπλα μας, υπάρχουν τόσα πολλά που τα έχουμε διαγράψει και ξεχάσει. Ελάτε, ας τα ξαναζωντανέψουμε, ας βοηθήσουμε ο ένας τον άλλον να τελειώσει το παραμύθι μας «ζήσαν αυτοί καλά, όμως εμείς καλύτερα»!
 
Μπέσσυ Ζαχάρη

ΑΡΘΡΑ ΤΕΥΧΟΥΣ