Shedia

EN GR

26/06/2013

Ένας καφές σε περιµένει, του Σέργιου Μήλη

Ένα κέρασμα σε έναν άγνωστο φίλο μπορεί να μην αλλάξει τον κόσμο, μπορεί όμως, να μας φέρει ακόμα πιο κοντά. Και το έχουμε όλοι ανάγκη. 
 
του Σέργιου Μήλη
 
 Για πελάτες σε αναμονή έχουμε ακούσει. Για επιβάτες σε αναμονή επίσης. Αλλά για καφέ σε αναμονή;  Κι, όμως, υπάρχει εδώ και δεκαετίες. Μάλιστα, το τελευταίο χρονικό διάστημα αυτός ο καφές που… περιμένει κατακτά πολλές χώρες του κόσμου ως μια πράξη αγάπης και αλληλεγγύης προς τους συνανθρώπους μας που δεν έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν ακόμα κι αυτή την τόσο ταπεινή και απλή συνήθεια: Μια τζούρα καφέ!
 
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Ο «καφές που περιμένει» («suspended coffee» είναι ο όρος στα αγγλικά και «caffé sospeso» στα ιταλικά) είναι ένας καφές που προπληρώνεται από κάποιον πελάτη ενός καφενείου ή μιας καφετέριας, ανώνυμα, για να καταναλωθεί αργότερα από κάποιον άλλον συμπολίτη μας  που δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να τον πληρώσει ο ίδιος. 
 
Η ιδέα είναι απλή και ταυτόχρονα σπουδαία. Ο πελάτης παραγγέλνει έναν καφέ της προτίμησής του, αλλά πληρώνει άλλον έναν. Ο καταστηματάρχης βάζει τα λεφτά από τον καφέ που πληρώθηκε, χωρίς να έχει σερβιριστεί, σε ένα ειδικό κουτί το οποίο απ’ έξω γράφει «Καφές που περιμένει» ή σημειώνει σε έναν αναρτημένο πίνακα τον καφέ που προπληρώθηκε. 
 
Το αληθινό σενάριο είναι ότι κάποια στιγμή θα μπει ένας άνθρωπος στο μαγαζί και θα ρωτήσει αν υπάρχει διαθέσιμος «καφές που περιμένει». Προορίζεται για έναν συνάνθρωπό μας που η ζωή τον πήγε σε δύσκολα μονοπάτια με αποτέλεσμα να είναι άπορος, άνεργος ή άστεγος και να μην έχει τη δυνατότητα ούτε για αυτή τη μικρή καθημερινή απόλαυση. Ο καταστηματάρχης σερβίρει τον καφέ που αντιστοιχεί στο ποσό που έχει ήδη προπληρωθεί. 
 
 
Από τη Νάπολη στη Μελβούρνη
Η ιστορία του «καφέ που περιμένει»  ξεκίνησε στα εργατικά καφέ της Νάπολης, στη Νότια Ιταλία, πριν από περίπου εκατό χρόνια και έγινε γνωστή με το όνομα «caffé sospeso». Μεταπολεμικά,  η παράδοση του «καφέ σε αναμονή» αποδυναμώθηκε, για να ξαναεμφανιστεί στη Νάπολη πριν από δέκα χρόνια. Λέγεται μάλιστα ότι ο πρόεδρος της τοπικής και φημισμένης πρώην ομάδας του Μαραντόνα πληρώνει δέκα καφέδες σε αναμονή μετά από κάθε νίκη της ομάδας του! Βουλγαρία, Αυστραλία, Ρωσία είναι οι χώρες που ακολούθησαν. Τους τελευταίους μήνες η πρωτοβουλία εξαπλώνεται με πολύ γοργό ρυθμό σε πάρα πολλά μέρη του κόσμου. Αυτή τη στιγμή είναι επισήμως καταγεγραμμένες 162 επιχειρήσεις σε 17 χώρες και 112 πόλεις, οι οποίες συμμετέχουν στο δίκτυο των καφέδων που μας περιμένουν.
 
 Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν παίξει καταλυτικό ρόλο στη διάχυση της προσπάθειας. Απλοί άνθρωποι μαθαίνουν μέσα από το διαδίκτυο για τον «καφέ εν αναμονή» και ζητά από τα μαγαζιά της γειτονιάς του να γίνουν μέρος της πρωτοβουλίας. 
 
 
Έλληνας ο πρώτος!
Στη Μελβούρνη ο Ντέκλαν Γιάκομπς, μάνατζερ σε εταιρεία τηλεπικοινωνιών, είδε ένα δημοσίευμα στο facebook κι έφτιαξε την αντίστοιχη σελίδα για τον «καφέ σε αναμονή» της Μελβούρνης. Στη συνέχεια τύπωσε 200 αυτοκόλλητα για να μπουν στα παράθυρα των καφέ που συμμετέχουν και άρχισε τις επαφές με τους καταστηματάρχες. 
 
Μάλιστα ένας από τους πρώτους που ενδιαφέρθηκαν ήταν ο ελληνικής καταγωγής Πέτρος Προκόπης, ιδιοκτήτης ενός φούρνου στο Παράν (Prahran), ένα εσωτερικό προάστιο της Μελβούρνης. Παράλληλα ο κ. Γιάκομπς ήρθε σε επαφή με διάφορους φορείς πρόνοιας από τους οποίους ζήτησε να ενημερώνουν τους άπορους για τη δυνατότητα που έχουν να πιούνε έναν καφέ που περιμένει. Όπως λέει ο ίδιος, «οι άποροι στην πλειοψηφία τους δεν έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο. Οπότε είναι προτιμότερο να τυπώνεται η λίστα με τα μαγαζιά που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία και να αναρτάται στα γραφεία των φορέων. Αρκεί ένας άνθρωπος για να ξεκινήσει κάτι…», δήλωσε στη «σχεδία». 
 
Σε πολλές περιπτώσεις η προσφορά δεν περιορίζεται στον καφέ. Αρκετά μαγαζιά προσφέρουν επίσης αναψυκτικά, σάντουιτς, ακόμα και πλήρη γεύματα. Ποικιλία υπάρχει και στους τρόπους καταγραφής των «καφέδων σε αναμονή»: κουπόνια, καπάκια από μπουκάλια, σημειώσεις με κιμωλία ή μαρκαδόρο σε πίνακα κ.λπ.
 
 
 
Ο καφές της «σχεδίας»
Η «σχεδία» εδώ και αρκετές εβδομάδες έχει έρθει σε επαφή με ανθρώπους (ιδιώτες και ιδιοκτήτες χώρων εστίασης) του εξωτερικού που προωθούν, με τον έναν ή άλλον τρόπο, την ιδέα του καφέ αυτού με τα τόσο έντονα χαρακτηριστικά αλληλεγγύης.
 
Φυσικά, ήρθαμε και σε επαφή με έλληνες ιδιοκτήτες καφέ, βολιδοσκοπώντας τις προθέσεις τους. Αν, δηλαδή, και κατά πόσο είναι δεκτικοί να μπουν οι ίδιοι και τα μαγαζιά τους σε ένα αντίστοιχο δίκτυο στην Ελλάδα.
 
Πρόθεσή μας ήταν –με τις ελάχιστες δυνάμεις που έχουμε– να κινητοποιήσουμε την ελληνική κοινωνία για να αναπτυχθεί ένα δίκτυο «καφέδων που περιμένουν» και στη χώρα μας. 
 
Στόχος μας δεν είναι να δημιουργήσουμε εστίες… «καφέδων που θα περιμένουν» αποκλειστικά και μόνο τους πωλητές της «σχεδίας», αλλά θα είναι εκεί διαθέσιμοι προς όλους εκείνους που πραγματικά δεν έχουν άλλο τρόπο για ένα καφεδάκι.
 
Ένας άλλος –όχι ασήμαντος- στόχος είναι μέσα από αυτή τη διαδικασία να ενισχυθούν και κάποιες μικρές επιχειρήσεις, όχι μόνο του κέντρου της Αθήνας, αλλά και πολύπαθων περιοχών εκτός κέντρου. Το Πέραμα είναι μία από αυτές. Εκεί όπου στις αρχές του χρόνου υπήρχαν 1.600 οικογένειες δίχως ρεύμα. Οι πιθανότητες είναι ότι σήμερα δυστυχώς ο αριθμός αυτός θα είναι αυξημένος. 
 
Άλλωστε, η ενίσχυση μικρών, τοπικών επιχειρήσεων είναι αναπόσπαστο κομμάτι της φιλοσοφίας του κινήματος του caffé sospeso, από τα πρώτα του κιόλας βήματα (ασχέτως, αν κάποιες μεγάλες εταιρείες σήμερα προσπαθούν να το εντάξουν στις επικοινωνιακές τους πρακτικές…). Είναι μια καλή ευκαιρία να μείνουν ζωντανά τα καφενεία ή καφετέριες της γειτονιάς και ν’ αποκτήσουν και πάλι το συνοικιακό και παρεΐστικο χαρακτήρα τους.
 
 
Η αξία της καλής πίστης
Ένα μείζον ζήτημα, που μας απασχολεί από την αρχή είναι αυτό της μεταχείρισης των ανθρώπων που αναζητούν τον «καφέ που περιμένει». Είναι κυρίαρχο μέλημα να διασφαλιστεί ότι οι υπεύθυνοι των καταστημάτων που συμμετέχουν στην κίνηση αυτή θα φέρονται με τον ανάλογο σεβασμό στους άπορους και άστεγους συμπολίτες μας και φυσικά θα τους παρέχουν τον καφέ τους ή ό,τι άλλο έχει συμφωνηθεί και βεβαίως, προπληρωθεί. 
 
Αναζητώντας περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήσαμε με τους υπεύθυνους της ιστοσελίδας www.coffeesharing.com. Πρόκειται για έναν διαδικτυακό τόπο συντονισμού και ανταλλαγής γνώσεων και εμπειριών μεταξύ των μελών της πρωτοβουλίας από όλα τα μέρη του πλανήτη. «Παγκοσμίως, η πρωτοβουλία βασίζεται στην ειλικρίνεια και στην εμπιστοσύνη μεταξύ όλων των εμπλεκομένων: πελάτες, καταστηματάρχες, απλοί πολίτες. Δεν υπάρχουν «έλεγχοι» και δεν είναι θέμα υπογραφής οποιουδήποτε συμβολαίου. Πρόκειται στην ουσία για μια ηθική συμφωνία που αφορά όλους μας. Εδώ υπεισέρχεται η αρετή της καλής πίστης και ειλικρινούς διάθεσης», επεσήμανε στη «σχεδία» ο Ουίλιαμ, ένας από τους υπεύθυνους του σάιτ.
 
Φυσικά, εκεί βασίζεται και η πρωτοβουλία της «σχεδίας»: Στην ειλικρινή διάθεση και επιθυμία συμπολιτών μας να σταθούν μέσα από μια τόση απλή διαδικασία (ένα κέρασμα!) δίπλα σε εκείνους που βιώνουν τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Οι καταστηματάρχες στην πραγματικότητα είναι κοινωνοί της επιθυμίας κάποιων πελατών τους να κεράσουν έναν καφέ έναν ανώνυμο συμπολίτη τους. 
 
Στο χαρτί και στο facebook
Ένα από τα παιδιά της «σχεδίας» γίνει ήδη administrator στη σελίδα που έχει στο Facebook η πρωτοβουλία (www.facebook.com/SuspendedCoffeess).
 
Για κάθε νέο μέλος που θα προστίθεται στη λίστα των καταστημάτων που θα προσφέρουν «έναν καφέ που περιμένει» θα γίνεται σχετική ανάρτηση στη σελίδα αυτή, όπως και στη σελίδα που έχει η «σχεδία» στο facebook. Επίσης, η καταχώρηση θα γίνεται τόσο στην επίσημη ιστοσελίδα της «σχεδίας», όπου θα υπάρχει ειδική θεματική (www.shedia.gr, είναι υπό κατασκευή και φιλοδοξούμε να είναι πανέτοιμη τέλος Ιουνίου). Και βεβαίως, θα υπάρχει συνεχής ενημέρωση και μέσα στις σελίδες του περιοδικού μας.
 
Άλλωστε, όπως επιβεβαιώνει και ο ίδιος ο Ουίλιαμ, η αθέτηση αυτή της ηθικής συμφωνίας από την πλευρά ενός καταστηματάρχη εγκυμονεί πολλούς κινδύνους για τον ίδιο! 
 
«Η όποια αθέτηση της συμφωνίας μόνο ζημιά μπορεί να προκαλέσει σε αυτόν που θα την κάνει. Ας σκεφτεί μόνο κάποιος πόσο γρήγορα θα διαδοθεί μέσω του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης όταν κάποιος επαγγελματίας καταστηματάρχης παραβιάσει τη συμφωνία, δεν προσφέρει τον «καφέ που περιμένει», αρνηθεί να δεχθεί άστεγους και άπορους στο μαγαζί του ή δεν σέβεται τους πελάτες που έχουν προπληρώσει τον καφέ ο οποίος δεν φτάσει ποτέ στον προορισμό του. Δεν θα είναι και ό,τι καλύτερο για τη φήμη του μαγαζιού…», μας μεταφέρει τη γνώση και εμπειρία του. 
 
Πέρα από το γεωγραφικό κριτήριο στην αναζήτηση «συμμάχων» για αυτή την πρωτοβουλία, η τιμή του προσφερόμενου καφέ (που στην Ελλάδα μόνο φτηνός δεν είναι…) ή οποιουδήποτε άλλου προϊόντος προσφέρεται έχει τη σημασία του. Χώροι εστίασης που έχουν φτηνό καφέ και θα συμφωνήσουν να προσφέρουν σε τιμή χαμηλότερη τον «καφέ που περιμένει» είναι σαφώς βασική προτεραιότητα των ανθρώπων της «σχεδίας» που εδώ και εβδομάδες αλωνίζουν την πόλη.
 
Τα πρώτα μηνύματα είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά. Ο καφές που περιμένει δεν θα είναι μόνο καφές. Εκτός από τα παραδοσιακά καφενεία και τις πιο μοντέρνες καφετέριες, στις προθέσεις μας είναι να χτυπήσουμε την πόρτα και σε φούρνους, τυροπιτάδικα, σνακ μπαρ και μαγειρεία. Όποιος θέλει να συμμετάσχει είναι ευπρόσδεκτος. 
 
Η αλληλεγγύη όταν δίνεται απλόχερα, δεν υπάρχει λόγος και δεν πρέπει να περιμένει!
 
 
Οι επόμενες κινήσεις μας
Τη Δευτέρα 15 Ιουλίου θα αναρτήσουμε στην ιστοσελίδα μας (όπου θα υπάρχει ειδική θεματική) τη λίστα με τις συμμετέχουσες επιχειρήσεις στην πρωτοβουλία «ο καφές που περιμένει». Την ίδια μέρα θα γίνουν σχετικές αναρτήσεις και σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της «σχεδίας» (facebook και twitter). Εκτός από… ονόματα και διευθύνσεις θα δημοσιευτούν και όλες οι λεπτομέρειες σχετικά με το τι ισχύει σε κάθε κατάστημα. Αυτό αφορά κυρίως ίσως εκείνους που κερνάνε. 
 
Η πλειοψηφία των συμπολιτών μας που θα απολαύσουν το κέρασμα δεν έχουν καμία πρόσβαση στο διαδίκτυο. Γι’ αυτό σε κάθε χώρο θα υπάρχει ένα αυτοκόλλητο με το λογότυπο της «σχεδίας» και την ένδειξη «Εδώ, ένας καφές σε περιμένει!». 
 
Επίσης, η «σχεδία» αναλαμβάνει να ενημερώσει –πέρα από τους ανθρώπους που είναι στο δίκτυο των πωλητών και όλους εκείνους τους συμπολίτες μας που καταφεύγουν στις υποστηρικτικές διαδικασίες φορέων με τους οποίους συνεργαζόμαστε (Ίδρυμα Αστέγων Δήμου Αθηναίων, PRAKSIS κ.λπ.). Και, βεβαίως, επειδή αυτή η πρωτοβουλία αφορά όλους μας εναπόκειται και στη δική σας καλή διάθεση να ενημερώσετε εκεί που κρίνετε εσείς ότι πρέπει και αξίζει!
 
Για τον άνθρωπο που κερνάει
Δεν κοστίζει πολύ. Διεκδικούμε φθηνότερες τιμές για τους «καφέδες που περιμένουν»!
Μπορείς να επιλέξεις τι θα κεράσεις (καφέ, φαγητό, χυμό, κ.λπ.)
Μπορείς να το κάνεις αν και όποτε το θελήσεις χωρίς όρους και προϋποθέσεις
Ενισχύεις τα μαγαζιά της γειτονιάς σου και βοηθάς την τοπική κοινωνία. 
Είναι μια πολύ απλή και πολύ ανθρώπινη πράξη αλληλεγγύης. 
Σας παρακαλούμε να βεβαιώνεστε ότι ο καταστηματάρχης κόβει την απόδειξη για τον καφέ που προπληρώνετε και είτε την τοποθετεί σε ειδικό γυάλινο δοχείο ή σημειώνει τη συναλλαγή σε πίνακα που βρίσκεται στο χώρο.
 
 
Για τον μαγαζάτορα
Εξασφαλίζει προβολή της επιχείρησης στο διαδίκτυο και στις σελίδες της «σχεδίας» μας. 
Ενισχύεται η σχέση εμπιστοσύνης με τους πελάτες. αλλά και με την κοινωνία ολόκληρη.
Ο «καφές που περιμένει» είναι ένας καλός λόγος για την προσέλκυση νέων πελατών. Είμαστε κοινωνικά ενεργοί. Και είμαστε πολλοί!
Είναι κάτι απλό. Δεν προϋποθέτει κανενός είδους «επένδυση». Ακόμα και το γυάλινο δοχείο, όπου θα μπαίνουν οι αποδείξεις των προπληρωμένων καφέ (όπου αυτό χρειαστεί) θα το διαθέσει η «σχεδία».
Είναι μια πολύ απλή και πολύ ανθρώπινη πράξη αλληλεγγύης. 
 
Links
https://www.facebook.com/SuspendedCoffeess
twitter: #suspendedcoffee
http://www.suspendedcoffees.com/ 
http://www.suspendedcoffee.com.au/ 
http://www.coffeesharing.com/
http://vimeo.com/65287418
 

ΑΡΘΡΑ ΤΕΥΧΟΥΣ