Shedia

EN GR

01/04/2015

Λόγια της πλώρης του Χρήστου Αλεφάντη

 
Διαβατήρια και αλυσίδες  
 
«Σε αυτό τον κόσµο όλοι ξένοι είµαστε». Με είχε εντυπωσιάσει η σύντοµη εισαγωγή που, µε την έναρξη της εκποµπής, διάβασε από ένα σηµειωµατάρι ο θεολόγος ραδιοφωνικός παραγωγός. Μας είχαν καλέσει στο ραδιόφωνο της Εκκλησίας να µιλήσουµε για την αγάπη και όχι για το µίσος, για το σεβασµό στον άλλο άνθρωπο και όχι για τον ρατσισµό. Αφορµή για την πρόσκληση ήταν η πρωτοβουλία «Γκολ στη Φτώχεια» και η ελληνική συµµετοχή στο Παγκόσµιο Κύπελλο Αστέγων. 
Πάνε χρόνια τώρα, αλλά πάντα θυµάµαι εκείνη την εισαγωγή και τη συζήτηση που ακολούθησε. Σε πιο κινηµατικό επίπεδο, ένα από τα πιο άµεσα συνθήµατα, ίσως, ενάντια στον φυλετικό ρατσισµό είναι εκείνο που τόσο συχνά συναντάµε ως γκράφιτι στους τοίχους της πόλης: «Οι παππούδες µας πρόσφυγες, οι πατεράδες µας µετανάστες, εµείς ρατσιστές;». Γίνεται;
 
Ξεφύλλιζα την ηλεκτρονική έκδοση της οµογενειακής εφηµερίδας «Νέος Κόσµος». Είναι (µαζί µε τον «Ελληνικό Κήρυκα») η ιστορικότερη εφηµερίδα της οµογένειας της Αυστραλίας. Ιδρύθηκε το 1957, συµβάλλοντας τα µέγιστα στην άνθηση εκείνου του κοµµατιού της Ελλάδας που ξεπετάχτηκε και, πλέον, ωρίµασε στην άλλη άκρη της γης, εκεί, κάτω από το Σταυρό του Νότου, όπου «βαρετά κυλάει ο Yara Yara». Διαβάζοντας την είδηση για την έκθεση του Συµβουλίου Μεταναστευτικής Πολιτικής (Migration Council of Australia) ότι, για να ανέβει το βιοτικό επίπεδο των Αυστραλών, θα πρέπει να αυξηθεί δραµατικά το όριο των νέων µεταναστών που δέχεται η χώρα ετησίως, επανήλθε στη µνήµη ο ατελείωτος δηµόσιος διάλογος σε σχέση µε το ποιος είναι, τελικά, ο πληθυσµός που µπορεί να αντέξει η αυστραλιανή γη. Οι εκτιµήσεις κυµαίνονταν, τότε, από τα 40 ώς τα 400 εκατοµµύρια. 
 
Ακολουθούσαν τα σχόλια των αναγνωστών. Σε υποδειγµατικά αγγλικά, κάποιοι γόνοι µεταναστών εξέφραζαν το «έξω οι ξένοι» µε τα δικά τους λόγια. Όχι τόσο ωµά, ίσως, αλλά µε την ίδια σαφήνεια.
Είναι ένα φαινόµενο που άρχισε να κάνει την εµφάνισή του από τα µέσα της δεκαετίας του ’80, τότε που η προέλευση των µαζικών νεοµεταναστευτικών ρευµάτων άλλαξε οριστικά. Οι Ιταλοί, οι Έλληνες και οι Γιουγκοσλάβοι ήταν οι παραδοσιακές µεταναστευτικές δυνάµεις, αλλά από τα µέσα της δεκαετίας του ’70, υπήρξε µια στροφή της αυστραλιανής µεταναστευτικής πολιτικής προς την Ασία. 
 
Ξαφνικά, στις συνάξεις της ελληνικής οµογένειας, κάποιοι συµπάροικοι –έλληνες µετανάστες πρώτης γενιάς οι ίδιοι– άρχισαν να ψελλίζουν κουβέντες για τους «βροµοασιάτες» (λάιτ ο χαρακτηρισµός) νεοµετανάστες που κατακλύζουν τη χώρα. Δεν ήταν πολλοί, αλλά υπήρχαν. Σήµερα, τους ακολουθούν τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Είναι τα ίδια παιδιά που στα σχολικά προαύλια είχαν υποστεί ρατσιστικό bullying από αγγλοσάξονες συµµαθητές τους. «Τουλάχιστον, εµένα οι γονείς µου ήρθαν στην Αυστραλία µε διαβατήριο, ενώ οι δικοί σου ήρθαν αλυσοδεµένοι», ήταν ένα από τα κλασικά επιχειρήµατα των µεταναστόπουλων, που πάλευαν για την αποδοχή.
 
Ένας σχολιαστής είχε προσπαθήσει να εξηγήσει το φαινόµενο, κάνοντας µια βιωµατική προσέγγιση: Με την άφιξη των νέων, κάποιοι παλαιότεροι µετανάστες ένιωσαν ότι, πλέον, οι ίδιοι έκαναν ένα άλµα στην ταξική ιεραρχία. Άλλοι πλέον ήταν οι «µαύροι», υπήρχαν άνθρωποι «πιο κάτω» από αυτούς. Ένιωσαν «ανώτεροι» και µαζί την ανάγκη να εξωτερικεύσουν ένα κοµµάτι του ρατσισµού που και οι ίδιοι είχαν υποστεί.  Είχαν «φάει» πράγµατι πολύ ρατσισµό οι πατεράδες και οι παππούδες µας.
Αλλά ο ρατσισµός είναι ανεξέλεγκτος. Με την ίδια ευκολία που µπαίνει στο στόχαστρο ο «βροµοασιάτης», µπαίνει και ο συµπατριώτης. Στη σελίδα της καλής εφηµερίδας στο Facebook, υπάρχουν διάλογοι µεταξύ των «παλιών» και των «νεοφερµένων» ελλήνων µεταναστών που µόνο αποδοχή και αρµονικές σχέσεις δεν υποδηλώνουν.
 
«Πρέπει, δηλαδή, πρώτα απ’ όλα, να υπάρχει σεβασµός και να µην περιµένουν οι νεοφερµένοι να έχουν στρωµένο τραπέζι σε µια ξένη χώρα! Αυτό ίσως να ισχύει στην Ελλάδα! Η εργασία και το ήθος τους θα τους καταξιώσει!» γράφει ο παλιός. 
«Είσαι τουρκόσπορος», του απαντάει εµµέσως ο νέος, µε αφορµή την κατάληξη ενός ονόµατος.
Κάπου διάβασα ότι υπουργός της κυβέρνησης σκέφτεται, λέει, να µοιράσει φυλλάδια στα σχολεία για τις γερµανικές αποζηµιώσεις. Ας το κάνει, αλλά ας µοιράσει µαζί και φυλλάδια για µια κοινωνία όλων, µακριά από κάθε είδους ρατσισµό. Ας τα διαβάσει πρώτα και ο ίδιος. Μια δίκαιη κοινωνία ήταν και ένα από τα βασικά προεκλογικά τσιτάτα της κυβέρνησης.
 
Εξάλλου, σε αυτή τη γη όλοι ξένοι είµαστε.
 
ΥΓ. Σε λίγες µέρες ξεκινάει η δίκη της Χρυσής Αυγής.
 
Χρήστος Αλεφάντης
c.alefantis@shedia.gr
 

ΑΡΘΡΑ ΤΕΥΧΟΥΣ