Shedia

EN GR

01/05/2015

Μοίρα της Ελευθερίας Κουμάντου

Διασώστες εξ ουρανού
 
«Πού να ‘ρθει το ελικόπτερο να σε πάρει!» πειράζονται µεταξύ τους οι νησιώτες, αναφερόµενοι στα Super Puma που ξέρουν ότι, όταν χρειαστεί, θα είναι πάντα εκεί.
 
Το έργο των Super Puma είναι πραγµατικά πολύπλευρο. Κάνουν περίπου 200 διασώσεις το χρόνο, ενώ µεταφέρουν κι ασθενείς από µικρά νησιά σε µεγαλύτερα νοσοκοµεία. Στη φωτογραφία, ο υποσµηναγός ιπτάµενος Χρήστος Μεγαγιάννης, από τους νεότερους στη Μοίρα. (φωτογραφία: Γιάννης Ζινδριλής)
 
Super Puma ή αλλιώς ο από µηχανής Θεός της Πολεµικής Αεροπορίας. Επτά ηµέρες την εβδοµάδα, 24 ώρες το 24ωρο, τα πληρώµατα των ελικοπτέρων παραµένουν σταθερά σε πλήρη ετοιµότητα να επέµ-
βουν εκεί που δεν µπορούν άλλα µέσα, πλωτά ή εναέρια. Η έρευνα και η διάσωση είναι η κύρια αποστολή της 384 Μοίρας που εδρεύει στην 112 Πτέρυγα Μάχης στην Ελευσίνα. Από το 2002, γίνονται περίπου 200 διασώσεις το χρόνο και 350-400 διακοµιδές, στατιστικά κάθε µέρα προκύπτει µια διακοµιδή και δυο-τρεις περιπτώσεις διάσωσης την εβδοµάδα. Είναι οι άνθρωποι για τις πιο δύσκολες αποστολές. Η «σχεδία» τoύς επισκέφθηκε, µίλησε µαζί τους, φωτογραφήθηκε, άκουσε τις δυσκολίες της δουλειάς, αλλά και την «καλύτερη ανταµοιβή», που δεν είναι άλλη από το χαµόγελο ευγνωµοσύνης του διασωθέντα. 
 
Ο µοίραρχος Πασχάλης Κυριζάκης τονίζει ότι ο βασικός παράγοντας που δυσκολεύει την εκάστοτε αποστολή είναι ο καιρός. 
 
«Ακραίες συνθήκες, ισχυροί άνεµοι, µεγάλο ύψος κύµατος που δυσκολεύει τους δύτες-διασώστες, όταν η επιχείρηση είναι στη θάλασσα. Καµιά αποστολή δεν είναι ίδια µε την άλλη. Θα πρέπει επί τόπου να εκτιµήσεις όλους τους παράγοντες, να οργανώσεις όλη την οµάδα, το εξαµελές πλήρωµα και τον γιατρό που συνοδεύει πάντα, ώστε να πάνε όλα καλά. 
 
Το πλήρωµα αποτελείται από δύο ιπτάµενους, τον µηχανικό πτήσης, τους δύο διασώστες και τον σύνδεσµο του Λιµενικού που αναλαµβάνει τους ασυρµάτους, και είναι πάντα έτοιµο ώστε το ελικόπτερο να απογειωθεί µέσα σε µισή ώρα από τη στιγµή που έχουµε λάβει το αίτηµα. Εκτός από την έρευνα και τη διάσωση, τα Super Puma µεταφέρουν και ασθενείς που χρειάζονται νοσηλεία σε µεγαλύτερα νοσοκοµεία από µικρά νησιά, κυρίως των Κυκλάδων, προς τη Σύρο, και των Δωδεκανήσων προς τη Ρόδο και δευτερευόντως προς το Ηράκλειο. Ένα από τα πρόσφατα περιστατικά όπου έπρεπε να παρέµβουν ήταν κι αυτό νότια της Κρήτης µε το ακυβέρνητο καράβι µε τους περίπου 600 µετανάστες. Μια έγκυος είχε αφυδατωθεί και χρειαζόταν βοήθεια. Την πήγαµε στο Νοσοκοµείο Ηρακλείου». 
 
 
Στο «Νόρµαν Ατλάντικ»
 
«Δεν πληρώνεται σε καµία περίπτωση αυτό που βλέπεις στα µάτια ενός ανθρώπου όταν έχεις κάνει τη δουλειά σου». Ο ανθυπασπιστής του Λιµενικού Σµαραγδός Αθανασόπουλος και ο επικελευστής  Δηµήτρης Αβραµίδης. (φωτογραφία: Γιάννης Ζινδριλής)
 
Ο σµηναγός ιπτάµενος Γιώργος Καλύµνιος υπηρετεί τα τελευταία εννέα χρόνια στη 384 Μοίρα. «Η υπηρεσία µας εδώ έχει έναν κοινωνικό ρόλο. Σίγουρα, σε γεµίζει µε περισσότερη ευθύνη. Όταν µας δίνουν εντολή για να πετάξουµε, ξέρουµε ότι σίγουρα κάποιος συνάνθρωπός µας µάς έχει ανάγκη. Λειτουργούµε επαγγελµατικά, αλλά, ειδικά όταν η επιχείρηση αφορά παιδάκια ή µωρά, είναι αδύνατον να µην εµπλακείς και συναισθηµατικά. Μια αποστολή που θυµάµαι είναι όταν πήγαµε να παραλάβουµε έναν ασθενή από ένα πλοίο, αρκετά µίλια νότια της Κρήτης. Είχε άσχηµο καιρό. Δεν υπήρχε άνεση από καύσιµα και το πλησιέστερο αεροδρόµιο που µπορούσαµε να πάµε ήταν αρκετά µακριά. Ζοριστήκαµε, αλλά, τελικώς, όλα πήγαν καλά. Οι καλύτερες υπηρεσίες είναι όταν δεν χτυπάει το τηλέφωνο. Σηµαίνει ότι δεν µας χρειάστηκε κανείς». 
 
Από τους πιο νέους στη Μοίρα, ο υποσµηναγός ιπτάµενος Χρήστος Μεγαγιάννης συµµετείχε στην έρευνα και διάσωση στο «Νόρµαν Ατλάντικ». «Ήταν η πιο δύσκολη επιχείρηση που µου έχει τύχει ώς τώρα. Ήµασταν το πλήρωµα που πέταξε µέσα στη νύχτα. Πήγαµε στην Ιταλία από το Λέτσε. Οι Ιταλοί δεν είχαν Super Puma. Επικρατούσε ένας συνδυασµός συνθηκών που µας πήγαινε κόντρα. Είχε έντονους στροβιλισµούς, καταρρακτώδη βροχή, το πλοίο ήταν στις φλόγες, όλοι οι άνθρωποι ήταν πάνω στο κατάστρωµα. Έχετε ακούσει πώς ήταν εκείνες οι στιγµές... Κάναµε διασώσεις. Ήταν πολύ δύσκολο, αλλά η αποστολή πήγε κα-λά. Κάναµε ό,τι καλύτερο µπορούσαµε. Η ανταµοιβή µας; Προσωπικά, αν κάποιος µου χαµογελάσει, δεν χρειάζοµαι κάτι άλλο! Κάνουµε αυτό που πρέπει, ακόµη και κάτω από τις πλέον αντίξοες συνθήκες. Αν δεν πάµε εµείς, δεν µπορεί να πάει κανείς. Είµαστε η τελευταία ελπίδα του κόσµου. Είναι µεγάλη η ευθύνη, αλλά γι΄ αυτό είµαστε εµείς εδώ». 
 
 
Ένα ευχαριστώ, η ανταµοιβή
 
Οι διασώστες είναι οι πρώτοι που έρχονται σε επαφή µε τον διασωζόµενο. Είναι η σανίδα σωτηρίας. Ο επικελευστής Δηµήτρης Αβραµίδης, τα τελευταία επτά χρόνια, υπηρετεί στη Μοίρα των Super Puma. Πριν, ήταν στις ειδικές δυνάµεις του Λιµενικού, µε τελείως διαφορετικό αντικείµενο. Αστυνόµευση, συλλήψεις, µεταγωγές. 
 
«Πριν, για τον κόσµο ήµουν ο κακός, εδώ τώρα είµαι ο καλός. Από τις δύσκολες στιγµές είναι όταν λείπουµε από το σπίτι µας συχνά και για µεγάλα χρονικά διαστήµατα. Οι καλές στιγµές είναι το µεγάλο ευχαριστώ που εισπράττεις από τον κόσµο για αυτό που προσφέρεις. Δεν πληρώνεται σε καµία περίπτωση αυτό που βλέπεις στα µάτια ενός ανθρώπου όταν έχεις κάνει τη δουλειά σου. Είναι τροµερό. Όλες οι αποστολές της υπηρεσίας έχουν θετικό αποτέλεσµα.
 
Όλες οι αποστολές είναι δύσκολες, αλλά ιδιαίτερα δύσκολη και επικίνδυνη είναι το «medical evacuation», δηλαδή διάσωση µε φορείο. Πρέπει να συνεργαστεί το ελικόπτερο, το πλοίο εν κινήσει και να κατέβει και το φορείο. Ο ασθενής δεν έχει να κάνει πολλά εκείνη τη στιγµή, αλλά µπορεί ο δικός του ο πανικός να προκαλέσει προβλήµατα. Από τα πιο δύσκολα περιστατικά που µπορεί να µας τύχει είναι περιστατικό στη θάλασσα, ναυάγιο, να έχεις να παλέψεις µε τα κύµατα, µε τον κόσµο, µε τον πανικό που έχει ο ναυαγός, µε το πόσο έχει τραυµατιστεί, σε τι κατάσταση βρίσκεται ψυχικά και σωµατικά. Ή µπορεί να είσαι σε βουνό, ξεκρέµαστος σε ένα σηµείο, που µπορεί να µην έχεις να ακουµπήσεις πουθενά και πίσω σου να βρίσκεται το χάος. Στη θάλασσα θα προσπαθήσει να σε αρπάξει σαν σωσίβιο, στο βουνό, πάλι, θα προσπαθήσει να γαντζωθεί πάνω σου. Εµείς, πάνω από όλα, πρέπει να είµαστε ψύχραιµοι. 
 
Πάντα ευχόµαστε να έρθουµε να κάνουµε µια βάρδια ήρεµη και ήσυχη. Ξέρεις ότι αν χτυπήσει το τηλέφωνο, κάποια οικογένεια, κάποιος άνθρωπος κινδυνεύει και µπορεί να οδηγηθεί στο µοιραίο». 
 
 
Πού να έρθει το ελικόπτερο!
 
Ο σµηναγός ιπτάµενος Γιώργος Καλύµνιος. (φωτογραφία: Γιάννης Ζινδριλής)
 
Ο ανθρωπιστικός χαρακτήρας της υπηρεσίας στα Super Puma «κέρδισε» και τον ανθυπασπιστή του Λιµενικού Σµαραγδό Αθανασόπουλο, ο οποίος δεν µετάνιωσε που άφησε την παλιά του µονάδα στις ειδικές δυνάµεις του Λιµενικού. «Αυτή η υπηρεσία επιτελεί ένα πολύ σηµαντικό έργο. Αν δείτε πόσες διακοµιδές και πόσος κόσµος έχει σωθεί, τότε θα καταλάβετε πόσο σηµαντικό είναι το έργο που γίνεται. Η “µητέρα των µαχών” είναι η περισυλλογή ανθρώπου από θάλασσα, και ειδικά νύχτα. Έχει τον απόλυτο βαθµό δυσκολίας. Μας έχει τύχει. Ήταν µια αποστολή που δόθηκε στις 4:00 τα ξηµερώµατα. Πήγαµε στην Κάσο, ήταν ένα µικρό εµπορικό µε οκτώ άτοµα. Είχαν µπει στη σχεδία και δεν διέτρεχαν άµεσο κίνδυνο, αλλά η αποστολή δυσκόλεψε, γιατί οι άνθρωποι από το φόβο τους δεν ήθελαν να την εγκαταλείψουν. Η επιχείρηση, όµως, εξελίχθηκε κανονικά. Τους πήραµε τους ανθρώπους, τους πήγαµε στη Ρόδο, όλα καλά. Σίγουρα, υπάρχει συναίσθηµα. Άνθρωπος είσαι, αλλά την ώρα που πρέπει να κάνεις τη δουλειά σου δεν πρέπει να σκέφτεσαι τίποτα άλλο πέρα από το επιχειρησιακό. Βλέπεις τις αντιδράσεις του κόσµου, ειδικά στη θάλασσα, όταν ο άλλος πνίγεται και πας να τον σώσεις. Μπορεί να σε πιάσει, να σε βουλιάξει, να σε τραβήξει, χωρίς να φταίει για τίποτα από αυτά. Εσύ καλείσαι να τον ηρεµήσεις, να τον αρπάξεις και να φύγεις από εκεί. 
 
Χαµόγελα, αγκαλιές και πολλά ευχαριστώ εισπράττουν τα πληρώµατα των Super Puma. «Αυτό είναι που σου δίνει ενέργεια και δύναµη να συνεχίσεις», υπογραµµίζει ο µοίραρχος Πασχάλης Κυριζάκης. «Είναι χαρακτηριστικό, στα αποµακρυσµένα νησιά, οι άνθρωποι αστειευόµενοι µεταξύ τους, λένε: «Πού να έρθει το ελικόπτερο να σε πάρει!» Για να έρθει το ελικόπτερο να σε πάρει, δεν θα είσαι καλά! Από εκεί δείχνει πόσο ο άλλος µάς έχει στο µυαλό του. Ό,τι και αν χρειαστεί, εµείς θα είµαστε εκεί…» 

ΑΡΘΡΑ ΤΕΥΧΟΥΣ