Shedia

EN GR

29/05/2013

Μυστρί για τη θρησκεία των άλλων, του Ιάσονα Πιπίνη

Ο όρος «τζαμί της Αθήνας» μας θυμίζει το γεφύρι της Άρτας. Τουλάχιστον, όπως λέει και το θρυλικό δημοτικό, το αρτινό γεφύρι «ολημερίς το χτίζανε»... 
 
Του Ιάσονα Πιπίνη
 
Η κατασκευή του μουσουλμανικού τεμένους στην Αθήνα θυμίζει γεφύρι της Άρτας. Η πρώτη συζήτηση ξεκίνησε ήδη από το 1890 (!), συνεχίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1990, στις αρχές του 2000 προτάθηκε η κατασκευή του στην Παιανία, έπειτα στο Κορωπί για να καταλήξουμε στη λύση του Βοτανικού. Όπως και να έχει, σήμερα η Αθήνα «είναι η μοναδική ευρωπαϊκή πρωτεύουσα χωρίς τζαμί», όπως συχνά επικριτικά παρατηρούν μεγάλα διεθνή μέσα ενημέρωσης. 
 
Στην Αθήνα ζουν τουλάχιστον 250 χιλιάδες Μουσουλμάνοι, μετανάστες νόμιμοι και παράνομοι αλλά και πολλοί Έλληνες, οι οποίοι δεν έχουν κανένα νόμιμο λατρευτικό χώρο για να τελέσουν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Και αυτό παρότι το ελληνικό Σύνταγμα προβλέπει την ελεύθερη άσκηση των θρησκευτικών αναγκών κάθε γνωστής θρησκείας. 
 
«Ζούμε στην Ελλάδα 15 με 20 χρόνια. Πολλοί ρωτούν αν υπάρχει στην Αθήνα ένα τζαμί για να προσευχόμαστε, αν δηλαδή υπάρχει σεβασμός στα θρησκευτικά δικαιώματα των μειονοτήτων. Θέλουμε να λέμε ότι υπάρχει πλήρης σεβασμός στις θρησκευτικές ελευθερίες. Είναι καλό για όλους και για εμάς και για τους Έλληνες», τονίζει στη «σχεδία» ο πρόεδρος της πακιστανικής Κοινότητας Ελλάδας Τζαβέντ Ασλάμ. Όπως επισημαίνουν μέλη της κοινότητας, με τη λειτουργία ενός νόμιμου λατρευτικού χώρου το Κράτος θα μπορεί επιπλέον να ελέγχει τους χώρους αυτούς. 
 
 
Δεκάδες παράνομα τζαμιά
 
Η κατάσταση σήμερα είναι δραματική, αφού ελλείψει νομίμου μουσουλμανικού τεμένους υπάρχουν δεκάδες τζαμιά που λειτουργούν ανεξέλεγκτα, χωρίς νόμιμη άδεια από το κράτος, σε υπόγεια γκαράζ, σε χώρους τελείως ακατάλληλους για αυτόν το σκοπό, οι οποίοι επιπλέον συχνά πυκνά γίνονται στόχος φασιστικών συμμοριών. Επισκεφθήκαμε ένα από αυτά στο Περιστέρι το οποίο συγκεντρώνει περίπου 500 άτομα και έχει υποστεί πολλές φθορές από επιθέσεις ρατσιστών. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα, οι Μουσουλμάνοι είναι αναγκασμένοι να πηγαίνουν για προσευχή τρομοκρατημένοι από το φόβο μιας επίθεσης. «Στο τζαμί δεν έρχονται γυναίκες γιατί φοβόμαστε να μην είναι εδώ στην περίπτωση που συμβεί μια νέα επίθεση από τους ακροδεξιούς που δεν μας θέλουν εδώ. Έχουν γίνει πολλές επιθέσεις στο παρελθόν, ακόμη και την ώρα της προσευχής» σχολιάζει με νόημα ο Αμπντέλ. Στην πλατεία Αμερικής ένα από τα υπόγεια τζαμιά για ένα μεγάλο διάστημα λειτουργούσε υπό την επιτήρηση της αστυνομίας. Στον Άγιο Παντελεήμονα άλλα τζαμιά είχαν πυρποληθεί και είχαν καταστραφεί από τις επιδρομές των ρατσιστών.
 
Στο παρελθόν οι μουσουλμανικές κοινότητες γιόρταζαν τις μεγάλες γιορτές, όπως είναι το Ραμαζάνι, σε ανοικτούς χώρους, όπως πλατείες στο κέντρο της Αθήνας, ακόμη και στα Προπύλαια. Η ξενοφοβική και ρατσιστική δράση της Χρυσής Αυγής όμως ανάγκασε τους Μουσουλμάνους να επιστρέψουν στα υπόγεια. Το 2009 γίναμε μάρτυρες θλιβερών επεισοδίων όταν μέλη της Χρυσής Αυγής πολιόρκησαν τους Μουσουλμάνους στις πλατείες, τους προπηλάκισαν και σημειώθηκαν βίαιες επιθέσεις, με αποτέλεσμα οι προσευχές να γίνονται υπό την επιτήρηση διμοιριών των ΜΑΤ και στο τέλος οι περισσότερες να ματαιωθούν. Η είδηση έκανε το γύρο του κόσμου, εκθέτοντας τη χώρα μας διεθνώς. Ήταν η «χρυσή εποχή» του Νίκου Μιχαλολιάκου ο οποίος με σύνθημα «Τζαμί στην Αθήνα; Ποτέ και πουθενά!» και τις υποσχέσεις για επιχειρήσεις στις γειτονιές του κέντρου «για να ξεβρωμίσει η Αθήνα», κατάφερε εκμεταλλευόμενος τα φαινόμενα εγκληματικότητας και την υποβάθμιση του ιστορικού κέντρου να αλώσει τις συνειδήσεις των Αθηναίων πολιτών, να αυξήσει τα εκλογικά του ποσοστά και να θέσει τις βάσεις για την πολιτική του άνοδο που στις εκλογές του 2012 οδήγησε το ακροδεξιό κόμμα του στο ελληνικό Κοινοβούλιο. 
 
Πράσινο φως για τζαμί στο Βοτανικό
 
Η κατάσταση σήμερα φαίνεται να έχει αλλάξει. Η ελληνική κυβέρνηση έχει δώσει επιτέλους το πράσινο φως για την κατασκευή του μουσουλμανικού τεμένους στην Αθήνα του οποίου η δημιουργία έχει πλέον τουλάχιστον δρομολογηθεί. Την αναγκαιότητα της δημιουργίας τζαμιού στην Αθήνα αναγνώρισε και ο Δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης, στη συνέντευξη που έδωσε στο προηγούμενο τεύχος της «σχεδίας» (τεύχος #3, Μάιος 2013). Το μουσουλμανικό τέμενος θα κατασκευαστεί στο Βοτανικό. Δεν θα έχει πολλές ομοιότητες με τα οθωμανικά τζαμιά, δεν θα έχει μιναρέδες και μεγάφωνα και θα έχει χωρητικότητα 350 ατόμων. Το κόστος κατασκευής του ανέρχεται περίπου στις 850 χιλιάδες ευρώ. 
 
«Για εμάς είναι μεγάλη ανακούφιση να γνωρίζουμε ότι θα χτιστεί ένα τζαμί. Θα είναι ένας ασφαλής χώρος και νόμιμος γιατί το χτίζει η κυβέρνηση. Θα έπρεπε όμως να δημιουργηθούν και άλλοι λατρευτικοί χώροι σε άλλες περιοχές για να μπορούν να εξυπηρετούνται περισσότεροι άνθρωποι. Το μόνο βέβαιο είναι ότι τα τζαμιά δεν θα πρέπει να είναι στα υπόγεια όπως είναι τώρα. Αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει ασφάλεια», επισημαίνει ο ιμάμης Σαμπάχ Αχμέτ. 
 
 
Οι μουσουλμανικές κοινότητες υποστηρίζουν ότι το τέμενος αυτό δεν θα μπορέσει σε καμία περίπτωση να καλύψει τις ανάγκες που υπάρχουν σήμερα, αφού πρόκειται για ένα πολύ μικρό τζαμί. Ωστόσο είναι, λένε, ένα πρώτο θετικό βήμα. 
 
«Είναι χαρά μας να χτιστεί το τζαμί. Όπως ξέρουμε όμως είναι μόνο για 350 ανθρώπους, ενώ οι Μουσουλμάνοι από όλες τις χώρες είμαστε 200 χιλιάδες και οι χώροι όπου προσευχόμαστε, όπως αυτός εδώ στο Περιστέρι, δεν αρκούν γιατί σκεφτείτε ότι μόνο για αυτή την περιοχή είμαστε πέντε με έξι χιλιάδες άνθρωποι. Δεν χωράμε σε αυτόν το χώρο. Εδώ χωράνε μόνο 480 άτομα. Το τζαμί που θα φτιάξουν είναι μια καλή αρχή αλλά πόσα άτομα θα μπορούν να πάνε; Αυτό που θέλουμε είναι το τζαμί να χτιστεί επιτέλους γιατί από το 2002 συνέχεια ακούμε ότι θα χτιστεί και μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει τίποτα. Θα είναι μια αρχή, γιατί όπως λέει και το ελληνικό Σύνταγμα όλοι είναι ελεύθεροι να ασκούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Πρέπει να υπάρχει ένα τζαμί εκεί όπου υπάρχουν πολλοί Μουσουλμάνοι. Να έχουμε έναν χώρο για να προσευχόμαστε με ασφάλεια γιατί τώρα φοβόμαστε» επισημαίνει ο Τζαβέντ Ασλάμ. 
 
Για την κατασκευή του μουσουλμανικού τεμένους κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί ενστάσεις ακόμη και από ιεράρχες της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Αυτές τις μέρες διοργανώνονται πορείες και συγκεντρώσεις «κατοίκων ενάντια στην κατασκευή τζαμιού στην Αθήνα». Αν και πλέον ο κύβος ερρίφθη, η κατασκευή του μουσουλμανικού τεμένους, όπως φαίνεται, δεν θα είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. 
 
 

ΑΡΘΡΑ ΤΕΥΧΟΥΣ