Shedia

EN GR

27/08/2014

Λόγια της πλώρης του Χρήστου Αλεφάντη

Διεκδικώντας την ανεµελιά µας
 
Δεν θυµάµαι πού το διάβασα. Θαρρώ ήταν µια ανάρτηση σε κάποιο µέσο κοινωνικής δικτύωσης. Ο καλός ηθοποιός Ρόµπιν Ουίλιαµς δεν αυτοκτόνησε. Η αλήθεια είναι ότι έχασε τη µάχη µε µια πολύ σκληρή, συντριπτική, ύπουλη ασθένεια: την κατάθλιψη. Η επισήµανση σαν να µε ξεβόλεψε βίαια από τη θέση του παθητικού αναγνώστη. Άρχισα να αναζητώ απαντήσεις. 
 
Η κατάθλιψη είναι η ασθένεια που «θερίζει» την Ελλάδα της οικονοµικής και κοινωνικής κρίσης. Ένας αόρατος εχθρός που περπατάει κάθε µέρα δίπλα µας, στα πεζοδρόµια της πόλης, τα χωράφια, τις πλατείες. Στραγγίζει από µέσα µας και την τελευταία σταγόνα ενέργειας, ελπίδας και επιθυµίας. 
 
Ξεφυλλίζω τα φύλλα των ειδήσεων των τελευταίων ηµερών. Ένας αγρότης αυτοκτόνησε στην Εύβοια, «πνιγµένος από τα χρέη». Στην Ξάνθη τα ίδια. Ελευθερούπολη, Πάτρα, Κρήτη, Πτολεµαΐδα. Στη Ρόδο, η είδηση είναι ότι οι αρχές ανησυχούν επειδή δύο νέες κοπέλες αποπειράθηκαν να αυτοκτονήσουν. 
 
Σε µια αµερικανική επιθεώρηση, διαβάζω ότι 6 στους 10 αυτόχειρες πάσχουν από κατάθλιψη. 
 
Αυτοί ξέρουν. Περίπου 24 εκατοµµύρια Αµερικανοί πάσχουν από τη φοβερή ασθένεια. Πολλοί περισσότεροι, λέει, από όσους πάσχουν από στεφανιαία νόσο (17 εκατ.), καρκίνο (12 εκατ) ή AIDS (1 εκατ).
 
Σκέφτοµαι τις δικές µου καθηµερινές διαδροµές, στο κέντρο της πόλης. Εξάρχεια, Πολυτεχνείο, πλατεία Βάθης, Μεταξουργείο, Οµόνοια, Πανεπιστηµίου. Στους δρόµους της Αθήνας, πλέον, σπάνια συναντάς γελαστά πρόσωπα, ακόµη πιο σπάνια ακούς χαρούµενες φωνές. Μοναδική «παρηγοριά µας», εδώ στη «σχεδία», το προαύλιο του σχολείου που εφάπτεται µε το γραφείο. Οι φωνές των παιδιών είναι η καλύτερη µουσική της ηµέρας. 
 
Πόσοι συµπολίτες µας παλεύουν σιωπηλά και µόνοι µε την κατάθλιψη; 
 
«Οι κάποτε ανέµελοι Έλληνες βυθίζονται όλο και περισσότερο στην κατάθλιψη. Ψυχίατροι επισηµαίνουν ότι, εξαιτίας της οικονοµικής κρίσης, ο αριθµός των ασθενών που ζητούν βοήθεια αυξήθηκε κατά 25% µε 30%», έγραφε το περιοδικό «TIME» τον Ιούνιο του 2011. Τρία χρόνια αργότερα, η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη.
 
Την άνοιξη που µας πέρασε, η έγκριτη επιστηµονική επιθεώρηση «Social Science and Medicine» δηµοσίευσε µια έρευνα του βρετανικού πανεπιστηµίου του Πόρτσµουθ που επιβεβαιώνει αυτά που όλοι βλέπουµε γύρω µας και νιώθουµε µέσα µας: Εξαιτίας της κρίσης, έχει αυξηθεί δραµατικά ο αριθµός των αυτόχειρων στην πατρίδα µας. Την έρευνα υπογράφουν ο Δρ. Νικόλας Αντωνακάκης και ο καθηγητής Άλαν Κόλινς (Alan Collins).
 
«Οι δύο οικονοµολόγοι απευθύνουν έκκληση σε κυβερνήσεις και οργανισµούς να βρουν τρόπους να σταµατήσει η κατάρρευση των ανθρώπων που οφείλεται στις σκληρές πολιτικές περικοπών», αναφέρεται στο κείµενο της περίληψης.
 
Σε µια αξιόπιστη ειδησεογραφική ιστοσελίδα, ανακαλύπτω ότι στην ενότητα «Ελλάδα» υπάρχει ειδική υποενότητα µε τον τίτλο «αυτοκτονίες». Αττική Οδός, Κρήτη, ξανά Κρήτη, Πάτρα, µια πρώην εργαζόµενη στην ΕΤ3 είναι οι πιο πρόσφατες καταχωρίσεις του θλιβερού δελτίου.
 
Καθώς ακούω την ατάραχη φωνή του δηµοσιογράφου στο ραδιόφωνο να εκφωνεί το δελτίο ειδήσεων, βλέπω µπροστά µου τις µοναχικές ψυχές που ανεβοκατεβαίνουν αµήχανα την Αριστοτέλους. «Έρχεται βαρύς χειµώνας για τους πολίτες», προειδοποιεί ο ψυχρός εκφωνητής.
 
Σε ένα άλλο δελτίο του Παγκόσµιου Οργανισµού Υγείας, διαβάζω ότι στην Ελλάδα και στον τοµέα ψυχικής υγείας αντιστοιχούν µόλις τρεις νοσηλευτές για κάθε 100.000 κατοίκους. Ο αντίστοιχος αριθµός στη Φινλανδία είναι 163 νοσηλευτές και ο ευρωπαϊκός µέσος όρος 21,7, πάντα για κάθε 100.000 κατοίκους. Κρίση παντού.
 
Αναζητώ περισσότερα στοιχεία για την κατάθλιψη, κάνω «κλικ» στους τρόπους αντιµετώπισης. Ανάµεσα στις πολλές και χρήσιµες συµβουλές, ξεχωρίζω δύο. Η πρώτη µάς παροτρύνει να αρχίσουµε, επιτέλους, να εκφράζουµε αυτά που ασφυκτιούν µέσα µας, τους φόβους και τις ελπίδες µας. Και η δεύτερη µας προτρέπει να αναπτύξουµε δηµιουργικές σχέσεις, δεσµούς αλληλεγγύης µε τον διπλανό µας. 
 
Ας κάνουµε το βήµα. Και να ενεργοποιηθούµε, επιτέλους. Συλλογικά, να αντιµετωπίσουµε κατά µέτωπο όλα αυτά και αυτούς που µας πληγώνουν.
 
Είναι ο µόνος δρόµος για να ξαναβρούµε την ανεµελιά µας.
 
 Χρήστος Αλεφάντης
c.alefantis@shedia.gr
 

ΑΡΘΡΑ ΤΕΥΧΟΥΣ