Shedia

EN GR

21/11/2018 Το περιοδικό

Ο άλλος δρόμος της γιατρειάς

Κείμενο: Σπύρος Ζωνάκης
 
Πώς θα σας φαινόταν αν ο παθολόγος σάς «έγραφε» μαθήματα μαγειρικής, να επισκεφθείτε μουσεία ή να πάτε για ψάρεμα; Διεθνώς, η μη φαρμακευτική συνταγογράφηση κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος.
 
Ο Μπρουνό, 72 χρόνων, κάτοικος του Στρασβούργου πάσχει από διαβήτη. Αυτό, ωστόσο, δεν τον εμποδίζει εδώ κι ένα χρόνο, τρεις φορές την εβδομάδα να πηγαίνει στο γυμναστήριο, να προπονείται στο γκολφ και να παίζει μπάσκετ. Ως αποτέλεσμα; Έχει περιορίσει δραστικά την αγωγή του για το διαβήτη, έχασε 20 κιλά, ενώ έκοψε τα ηρεμιστικά που έπαιρνε για την αϋπνία. 
Αλλά μπορεί στα αλήθεια ο αθλητισμός να αντικαταστήσει την κατανάλωση φαρμάκων; Και βέβαια μπορεί. Αυτό ισχυρίζονται οι υπεύθυνοι του δήμου του Στρασβούργου, που το 2012 θεσμοθέτησαν το πρόγραμμα «Σπορ κατόπιν συνταγής» («Sport sur ordonnance»). Οι γενικοί γιατροί της αλσατικής πρωτεύουσας έχουν τη δυνατότητα, αντί για χάπια, να συνταγογραφούν άσκηση (από ποδήλατο και κωπηλασία μέχρι καράτε) σε ασθενείς που υποφέρουν από μια σειρά χρόνιων ασθενειών (π.χ. καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτη, υπέρταση, παχυσαρκία, καρκίνο του μαστού), με την πόλη του Στρασβούργου να θέτει στη διάθεσή τους τις δημοτικές αθλητικές εγκαταστάσεις, ενώ το ίδιο πράττουν και 14 τοπικές αθλητικές ενώσεις της Αλσατίας (όπως του γκολφ, του μπάσκετ, της κολύμβησης) που συνυπέγραψαν τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα. Οι ασθενείς, δε, επιβλέπονται από έναν αθλητικό εκπαιδευτή που τους καθοδηγεί στο άθλημα της αρεσκείας τους και προσαρμόζει τις «προπονήσεις» στις ανάγκες τους. 
 
 
«Ο απολογισμός είναι πολύ θετικός. Οι νοσηλείες έπεσαν κάθετα. Οι ασθενείς άλλαξαν τρόπο ζωής. Για παράδειγμα, στο 70% εκείνων στους οποίους συνταγογραφήθηκε ποδήλατο ή κολύμβηση δεν είχαν καμία προηγούμενη σχέση με τα συγκεκριμένα αθλήματα. Κι όμως, τα κατάφεραν. Πλέον, αναπνέουν καλύτερα, αισθάνονται λιγότερο κουρασμένοι, παίρνουν λιγότερα φάρμακα. Ειδικά στο διαβήτη τύπου 2 αρκούν μερικές εβδομάδες άσκησης για να παρατηρήσουμε βελτίωση στη γλυκαιμία, που επιτρέπει περιορισμό της φαρμακοληψίας. Πέρα από το σκέλος της υγείας, υπάρχει και εκείνο της κοινωνικοποίησης, καθώς άτομα απομονωμένα έχουν την ευκαιρία να συναντηθούν, να ανακαλύψουν από κοινού μία δραστηριότητα, να αλληλοϋποστηριχθούν. Από την άλλη, το 70% των επωφελούμενων ζουν στο όριο της φτώχειας, κάτι που σημαίνει ότι αγγίξαμε ανθρώπους που οι διάφορες καμπάνιες πρόληψης δυσκολεύονταν να κινητοποιήσουν. Ως γιατρός πάντα συνιστούσα τη φυσική άσκηση στους ασθενείς μου, αλλά όσοι αντιμετώπιζαν οικονομικά προβλήματα δυσκολεύονταν να έχουν πρόσβαση σε αυτήν», σημειώνει στη «σχεδία» ο δρ. Αλεξάντρ Φελτζ (Alexandre Feltz) αντιδήμαρχος Υγείας της πόλης του Στρασβούργου και σκαπανέας του πρωτοποριακού προγράμματος. 
 
Ας σημειωθεί ότι κατά την πρώτη χρονιά συμμετοχής ενός ασθενή στο πρόγραμμα αυτό είναι δωρεάν. «Με ένα κόστος ύψους 250.000 ευρώ ετησίως, που καλύπτεται από το δήμο, την περιφερειακή υπηρεσία Υγείας και την περιφερειακή διεύθυνση Νεολαίας και Αθλητισμού, δεν μπορούμε να μείνουμε δωρεάν αιωνίως. Τον δεύτερο και τον τρίτο χρόνο έχουμε θεσπίσει μία “αλληλέγγυα τιμολόγηση” των 20, 50 και 100 ευρώ, ανάλογα με το οικογενειακό εισόδημα», προσθέτει ο κ. Φελτζ. 
 
«ΣΠΟΡ ΥΓΕΙΑ»
 
Το εντυπωσιακό αλσατικό παράδειγμα θα ακολουθήσουν περίπου 60 γαλλικοί δήμοι και φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης. Τελευταία τέτοια τοπική αρχή; Η Περιφέρεια του Παρισιού (Ile-de-France), η οποία, θέλοντας να καταπολεμήσει τον φαρμακευτικό υπερκαταναλωτισμό και να καταδείξει τη θεραπευτική αξία για τις χρόνιες παθήσεις του αθλητισμού, θα εγκαινιάσει το πρόγραμμα «Prescri’forme», το οποίο επιτρέπει στους παθολόγους της ευρύτερης περιοχής της γαλλικής πρωτεύουσας να «γράφουν» στους ασθενείς τους προπονήσεις σε ένα από τα 600 διαπιστευμένα (και κατάλληλα προσαρμοσμένα) γυμναστήρια και αθλητικά κέντρα της παρισινής μητρόπολης, που οφείλουν να έχουν το σήμα «Sport Santé» («Σπορ Υγεία»). Εταίροι του φιλόδοξου εγχειρήματος «αθλητικής συνταγογράφησης» είναι, εκτός των άλλων αθλητικών ενώσεων, τρεις μεγάλες ομοσπονδίες: κλασικού αθλητισμού, κωπηλασίας και κολύμβησης. Και αν στη Γαλλία έχει νομοθετηθεί από το Μάρτιο του 2017 η συνταγογράφηση των σπορ από τους παθολόγους σε άτομα που νοσούν από χρόνιες παθήσεις (όπως καρκίνος, διαβήτης, κατάθλιψη), εντούτοις ο νόμος παρουσιάζει μία αδυναμία: ο συνταγογραφούμενος αθλητισμός δεν καλύπτεται από το εθνικό ταμείο υγειονομικής περίθαλψης (Assurance Maladie). «Μόνο μερικές ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες πληρώνουν την εγγραφή σε ένα γυμναστήριο ή αθλητικό κλαμπ, με κίνδυνο ακόμη μεγαλύτερης αύξησης των ανισοτήτων. Η Κοινωνική Ασφάλιση, ωστόσο, θα εξοικονομούσε ετησίως 56,2 εκατομμύρια ευρώ, αν χρηματοδοτούσε με 150 ευρώ την άσκηση του 10% των ασθενών που υποφέρουν από διαβήτη, καρκίνο ή χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια», μας λέει ο κ. Φρετζλ. 
 
Η ΣΟΦΗ ΛΙΣΤΑ
 
Αυτό ισχύει στη Σουηδία όπου το εθνικό σύστημα υγείας καλύπτει τα συνταγογραφούμενα σπορ. Στη σκανδιναβική χώρα, από το 2001, σε πανεθνική κλίμακα, στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, φυσικοθεραπευτές, νοσοκόμοι και παθολόγοι έχουν το δικαίωμα να συνταγογράψουν φυσική άσκηση για σχεδόν 40 ασθένειες ή καταστάσεις (ψυχιατρικές, καρδιαγγειακές, μεταβολικές, νευρολογικές παθήσεις, εγκυμοσύνη, γηρατειά), η οποία μπορεί να ακολουθηθεί όπως επιθυμεί ο καθένας, είτε επιλέγοντας ατομικό πρόγραμμα είτε επισκεπτόμενος αθλητικά σωματεία και γυμναστήρια με εξειδικευμένο και εκπαιδευμένο προσωπικό στην αποθεραπεία μέσω των σπορ. Πράγματι, η καταπολέμηση της πολυφαρμακίας αποτελεί βασικό πυλώνα του σουηδικού συστήματος υγείας. Μάλιστα, η Επιτροπή Φαρμάκων και Θεραπευτικής της Στοκχόλμης (που στελεχώνεται από αναγνωρισμένους και ανεξάρτητους σε σχέση με τις φαρμακευτικές εταιρείες φαρμακοποιούς, φαρμακολόγους και κλινικούς γιατρούς) έχει συντάξει την περίφημη «Σοφή Λίστα της Στοκχόλμης», που περιλαμβάνει έναν κατάλογο περίπου 200 βασικών φαρμάκων που συνιστώνται για χρήση στις συχνότερες παθήσεις, είναι διαθέσιμη online σε σύζευξη με το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, ενώ περιλαμβάνει οδηγίες τόσο για τους κινδύνους από τις αλληλεπιδράσεις των φαρμάκων όσο και για την κατάλληλη δοσολογία. 
 
 
Από κοντά και η Ολλανδία, όπου μόλις το 43% των ιατρικών επισκέψεων των ασθενών καταλήγουν σε συνταγογράφηση φαρμάκου. Και αυτό γιατί οι γιατροί στη χώρα της τουλίπας προκρίνουν τη μη φαρμακευτική θεραπεία του ασθενή, μέσα από την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής και διατροφής. Αν, μάλιστα, δοθούν φάρμακα, αυτά πρέπει να είναι κατά προτεραιότητα παλαιά και μη δαπανηρά. Η χορήγησή τους, ύστερα, στα φαρμακεία γίνεται μέσω προσωποποιημένων συσκευασιών όπου αναγράφεται το όνομα του ασθενούς και οι οποίες περιέχουν αυστηρά τον αριθμό των χαπιών που ανταποκρίνεται στη συνταγογραφημένη θεραπεία, ώστε να περιορίζονται οι πιθανότητες μεταγενέστερης χρήσης τους.
 
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ & ΨΑΡΕΜΑ
 
Πώς θα σας φαινόταν, ωστόσο, αν παθολόγοι γιατροί συνταγογραφούσαν σε άτομα με διαβήτη, καρδιακές παθήσεις ή κατάθλιψη τη συμμετοχή τους σε ομάδες μαγειρικής, ψαρέματος, επισκέψεις σε μουσεία ή ακόμη και την παραπομπή τους σε κοινωνικές οργανώσεις για τη (δωρεάν) παροχή συμβουλών αναφορικά με τη διαχείριση των χρεών τους ή την υποστήριξή τους στην εύρεση στέγης ή εργασίας; Και όμως, αυτό επιχειρούν οι γενικοί γιατροί στο δυτικό Νιούκαστλ, μιας από τις πιο υποβαθμισμένες περιοχές της Αγγλίας, με την πλήρη στήριξη της Εθνικής Υπηρεσίας Υγείας της χώρας (NHS). Όντως, από την πόλη του Χάλτον, όπου οι γενικοί γιατροί συνταγογραφούν την ένταξη σε τάξεις χορού, μέχρι το Ίστ Λανκασάϊρ, όπου οι παθολόγοι παραπέμπουν σε εθελοντική εργασία σε αστικούς κήπους, η «κοινωνική συνταγογράφηση» εξαπλώνεται ολοένα και περισσότερο στη Μεγάλη Βρετανία. Σύμφωνα, με έρευνα, δε, του Πανεπιστημίου του Ουεστμίνστερ, τα προγράμματα κοινωνικής συνταγογράφησης έχουν επιφέρει μείωση των ιατρικών επισκέψεων κατά 28% σε όσους συμμετέχουν σε αυτά. Διόλου παράξενο, λοιπόν, που το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Αγγλίας επιτρέπει στους γιατρούς να συνταγογραφούν βιβλία σε άτομα που πάσχουν από αγχώδεις διαταραχές και κατάθλιψη. Η συνταγή εκτελείται στην τοπική βιβλιοθήκη, από όπου ο ασθενής φεύγει, όχι με μια σακούλα φάρμακα, αλλά με ένα βιβλίο.
 
 
Κι αν κάτι τέτοιο φαντάζει μάλλον ονειρικό για τη χώρα μας, είναι ακριβώς την ανάγκη καταπολέμησης της υπερκατανάλωσης φαρμάκων που αναδεικνύει ο κ. Χρήστος Ντέλλος, διευθυντής του Καρδιολογικού Τμήματος του Τζανείου. «Υπολογίζεται πως το 2009 η Ελλάδα είχε κατανάλωση φαρμάκων ανάλογη με προηγμένες χώρες με τριπλάσιο ή τετραπλάσιο πληθυσμό. Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα. Η μείωση σε “όγκο” φαρμάκων, δηλαδή σε κουτιά, χάπια κ.λπ. είναι μόνο 5%. Όμως, περισσότερα φάρμακα, διαγνωστικές εξετάσεις και επεμβάσεις δεν σημαίνουν καλύτερη υγεία», υπογραμμίζει ο κ. Ντέλλος. «Η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας και η καθιστική ζωή επηρεάζουν σημαντικά τη σωματική και ψυχική υγεία. Ιδιαίτερα στο καρδιαγγειακό σύστημα, η σωματική δραστηριότητα και η άσκηση αποτελούν ισχυρό προστατευτικό παράγοντα, ενώ δρουν ευεργετικά και στους άλλους παράγοντες, όπως στη μείωση της αρτηριακής πίεσης, στο διαβήτη, στην παχυσαρκία και στις υπερλιπιδαιμίες. Οι νέες ευρωπαϊκές οδηγίες για την πρόληψη των καρδιαγγειακών νόσων συστήνουν η άσκηση να εξατομικεύεται και να συνταγογραφείται για κάθε ασθενή ή υγιή και να ευνοείται με παρεμβάσεις της πρωτοβάθμιας περίθαλψης σε δομές της τοπικής αυτοδιοίκησης. Αντιθέτως, στη χώρα μας οι γιατροί εκπαιδεύονται κυρίως στο να συνταγογραφούν φάρμακα και να παραπέμπουν για εργαστηριακές εξετάσεις. Εκείνο, για παράδειγμα, που χαρακτηρίζει τη θεραπεία της υπέρτασης στη χώρα μας είναι η βιαστική χορήγηση φαρμάκων και μάλιστα σε συνδυασμούς, χωρίς να προηγηθεί ή να τονισθεί η αξία της αλλαγής του τρόπου ζωής. Επίσης, επικρατεί η αντίληψη ότι η αντιυπερτασική αγωγή δεν πρέπει να διακόπτεται ποτέ. Άτομα, όμως, που πετυχαίνουν σημαντική απώλεια βάρους ή αλλάζει ο τρόπος ζωής τους μπορούν να μειώσουν ή και τελικά να διακόψουν ακόμα και τριπλή αντιυπερτασική αγωγή. Οι διαβητικοί ασθενείς, με τη σειρά τους, μπαίνουν αμέσως σε φαρμακευτική αγωγή, ακόμα και με μικρές αποκλίσεις των τιμών της γλυκόζης από το “φυσιολογικό”, χωρίς να προηγηθεί δίαιτα και άσκηση. Όποιος έχει χοληστερίνη πάνω από τις αυθαίρετες “φυσιολογικές τιμές” κινδυνεύει να πίνει στατίνες στο υπόλοιπο της ζωής του, έστω και αν ο καρδιαγγειακός του κίνδυνος είναι μηδέν», καταλήγει ο κ. Ντέλλος. 
 
Είναι τη δική της περιπέτεια με την υπερβολική κατανάλωση φαρμάκων και το πώς κατάφερε να ξεφύγει από αυτήν που αφηγείται η κυρία Ντίνα. «Από 37 χρονών και μέχρι τα 43 μου έπαιρνα καθημερινά τρία χάπια για την υπέρταση, ένα για το ζάχαρο και ένα για τη χοληστερίνη. Ο παθολόγος μου το πρώτο πράγμα που μου είχε πει είναι: “Πρέπει να παίρνεις φάρμακα γιατί κινδυνεύεις”. Όταν σου λέει κάτι τέτοιο ένας γιατρός και έχεις μια φοβία, αυτή εκατονταπλασιάζεται, πόσω μάλλον που είχα βαρύ οικογενειακό ιστορικό. Είχα εξαρτηθεί, ουσιαστικά, από τα φάρμακα. Τα είχα πάντα μαζί μου, ακόμη και όταν είχα πάρει την ημερήσια δόση μου. Φοβόμουν ότι θα πάθω κάτι. Είχα αρχίσει να αισθάνομαι ενοχλήσεις στο ήπαρ και τα νεφρά, τις οποίες δεν τις χρέωνα στην πολυφαρμακία, αλλά στην κούραση. Ένιωθα άχρηστη. Μέχρι που έκανα μια συζήτηση με τον καρδιολόγο μου, που μου συνέστησε να χάσω βάρος και να μεταβάλω τη διατροφή μου. Ήμουν υπέρβαρη. Είχα φτάσει τα 96 κιλά, ενώ έτρωγα συνέχεια γλυκά και τηγανητά. “Το μόνο που θέλω είναι να χάνεις δυο κιλά το μήνα”, ήταν η κουβέντα του. “Μα δυο κιλά το μήνα δεν είναι απολύτως, τίποτα”, είπα στον εαυτό μου. Την ίδια μέρα, πέταξα όλα τα τρόφιμα που θεωρούσα βλαβερά, από σοκολάτες μέχρι αλλαντικά. Ξεκίνησα καθημερινό περπάτημα μίας ώρας με αθλητικά παπούτσια, ενώ δεν ασκούμουν ποτέ μέχρι τότε. Ύστερα από έξι μήνες, έκοψα τελείως τα φάρμακα. Η χοληστερίνη από εκεί που άγγιζε το 350-360 δεν υπερέβαινε το 200. Η πίεση είχε πέσει από το 19-20 στο 13-14. Το ζάχαρο είχε εξαφανιστεί. Μέσα σε ένα χρόνο, μάλιστα, είχα χάσει 24 κιλά. Εδώ και 13 χρόνια δεν παίρνω κανένα φάρμακο», μας λέει η κ. Ντίνα.
 
ΔΙΑΔΡΟΜΟΣ & ΒΑΡΗ
 
Ακόμη και λίγοι μήνες αθλητικής άσκησης μπορούν να νικήσουν την κατάθλιψη και να οδηγήσουν σε πλήρη απεμπλοκή από τη φαρμακευτική τους αγωγή. Ο φυσικοθεραπευτής-ψυχοθεραπευτής Ευάγγελος Γεωργακόπουλος υλοποιεί ένα θεραπευτικό πρόγραμμα άσκησης. «Περιλαμβάνει μία αερόβια άσκηση έντασης 60-85% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας του θεραπευόμενου, τρεις με τέσσερις φορές τη βδομάδα, για δεκαέξι με είκοσι εβδομάδες, ενώ η διάρκεια κάθε συνεδρίας είναι 45-60 λεπτά. Μπορεί να είναι περπάτημα ή ελαφρύ τρέξιμο σε διάδρομο, πιλάτες, αερόμπικ χορευτικές κινήσεις, ελαφριά βαράκια. Από τους 23 θεραπευόμενους που συμμετείχαν στο πρόγραμμα το 2017, οι 22, που έπασχαν από κατάθλιψη, βελτιώθηκαν τόσο πολύ, που σταμάτησαν την αγωγή τους – σε συνεννόηση πάντα με τον ψυχίατρό τους», τονίζει ο κ. Γεωργακόπουλος.
«Χαρακτηριστικά, θυμάμαι έναν δάσκαλο που έπαιρνε επί μήνες άδεια από το σχολείο προφασιζόμενος διάφορα σωματικά προβλήματα. Στην ουσία, όμως, δεν ήθελε να έρχεται σε επαφή με κόσμο και ένιωθε ανάξιος να εκπαιδεύσει παιδιά. Ύστερα από 10 εβδομάδες συμμετοχής στο πρόγραμμα (που περιείχε διάδρομο και βαράκια) σταμάτησε τα αντικαταθλιπτικά. Δεν τα χρειαζόταν. Τώρα πια έχει ανακτήσει την αυτοπεποίθησή του, έχει κάνει συντροφική σχέση, ενώ επέστρεψε και στο σχολείο. Ήιμία κυρία 62 χρόνων που είχε αγχώδη διαταραχή. Μέσα από το χορό και ήπιες ασκήσεις αντίστασης, σταμάτησε αντικαταθλιπτική αγωγή δέκα ετών. Από εκεί που κοιμόταν δυο τρεις ώρες την ημέρα, ο ύπνος της ανήλθε στις έξι ώρες, αποκατέστησε τις σχέσεις της με τις δυο της κόρες, ενώ οριοθέτησε και εκείνη με το σύζυγό της. Και όμως, παρά το γεγονός ότι από το 2011 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προτρέπει τη συνταγογράφηση της άσκησης για συναισθηματικές διαταραχές, με το δικαίωμα αυτό να το έχουν και οι φυσικοθεραπευτές, κάτι τέτοιο δεν έχει νομοθετηθεί ακόμη στην Ελλάδα», καταλήγει. 
 
 
Μπορούμε να συνεχίσουμε να μιλάμε για το ανέφικτο της ίασης χωρίς τη χρόνια χρήση ψυχοφαρμάκων; Δικαιούμαστε να συνεχίσουμε να απαξιώνουμε τη διεκδίκηση ληπτών τους να βγουν από αυτά, θεωρώντας την «ευσεβή πόθο» χωρίς αντίκρισμα; Σε αυτά τα ερωτήματα απαντά η κλινική ψυχολόγος Άννα Εμμανουηλίδου, ιδρυτικό μέλος του Παρατηρητηρίου για τα Δικαιώματα στο Χώρο της Ψυχικής Υγείας.
«Τα τελευταία χρόνια έχουν πολλαπλασιαστεί τα αιτήματα σε μας για τη μείωση της χρήσης ψυχοφαρμάκων κυρίως από ανθρώπους που έχουν μακρά ψυχιατρική καριέρα πίσω τους, όπου τους έχουν δοθεί πάρα πολλά φάρμακα αντιψυχωσικά, και οι οποίοι, πολλές φορές, έχουν επιδιώξει να τα κόψουν μόνοι τους λόγω των τρομερών παρενεργειών, αποτυγχάνουν και βγάζουν πολύ ισχυρά στερητικά σύνδρομα που συγχέονται με την επανάκαμψη της αρχικής νόσου και όχι με τη βιοχημική εξάρτηση του ατόμου από αυτά, ξαναγυρνούν, έτσι, στην ψυχιατρική νοσηλεία και από εκεί βγαίνουν με ακόμη περισσότερα φάρμακα. Αυτοί οι άνθρωποι βρίσκονται σε απόλυτο αδιέξοδο. Κανείς δεν τους αναγνωρίζει το δικαίωμα να σταματήσουν τη χρήση των φαρμάκων», επισημαίνει η κ. Εμμανουηλίδου. «Υποστηρίζουμε κάθε άτομο που θέλει να βγει από τα φάρμακα με δύο πρόσωπα αναφοράς που τον ενημερώνουν για τις πιθανές παρενέργειες μιας διακοπής και ότι είναι μια επίπονη και πιθανώς μακρόχρονη διαδικασία. Στη συνέχεια, επιχειρούμε να οικοδομήσουμε ένα υποστηρικτικό ανθρώπινο πλαίσιο, εμπλέκοντας και το φιλικό ή οικογενειακό του περιβάλλον, ώστε να τον κρατήσουν καθ’ όλη αυτή τη διαδικασία, τον βοηθούμε να μεταβεί σε μια υγιεινή διατροφή, όπως και να αρχίσει σωματική άσκηση. Παράλληλα, έχουμε ομάδες αυτοβοήθειας, θεάτρου, κινηματογράφου, μουσικής, ζωγραφικής. Υποστηρίζουμε τον καθένα να βρει τη δική του πηγή δύναμης, για άλλον μπορεί να είναι η κοινωνική στράτευση, η θρησκευτική πίστη, η φωτογραφία. Υπάρχουν, για παράδειγμα, άνθρωποι που είχαν πειραματιστεί με την τέχνη, και μετά την κρίση τους και την ψυχιατρική διαδρομή ξανάπιασαν αυτή τη διαδρομή και μέσα από την ενασχόλησή τους με τη ζωγραφική ή τη μουσική ελάττωσαν ή διέκοψαν τη φαρμακευτική αγωγή», συμπληρώνει.
 
Σε ποια φάρμακα, ωστόσο, η χώρα μας διεκδικεί τη διόλου τιμητική πρωτιά της υπερκατανάλωσης; Στα αντιβιοτικά. «Περίπου το 80% της χρήσης αντιβιοτικών στην πατρίδα μας είναι άσκοπη, καθώς οι κύριες αιτίες χορήγησής τους είναι ο βήχας, ο πονόλαιμος και το συνάχι, τα οποία προκαλούνται μόνο από ιούς, τη στιγμή που τα αντιβιοτικά θεραπεύουν τις λοιμώξεις που οφείλονται σε μικρόβια, όχι όμως σε ιούς. Η υπερκατανάλωση των αντιβιοτικών έχει ως αποτέλεσμα αυτά να αχρηστεύονται, διότι όταν “βαράς” τα μικρόβια με αντιβιοτικά αυτά αναπτύσσουν μηχανισμούς άμυνας και γίνονται ανθεκτικά. Μοιραία, οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις από πολυανθεκτικά μικρόβια, όπως η κλεμπσιέλα, φθάνουν τις 9.000 το χρόνο, με το 35% εξ αυτών να είναι θανατηφόρες», μας λέει η λοιμωξιολόγος κ. Ελένη Γιαμαρέλλου, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρικής Χημειοθεραπείας. Πώς εξηγείται, όμως, αυτή η άχρηστη χορήγηση αντιβιοτικών; «Οι γιατροί δίνουν αντιβιοτικά γιατί αισθάνονται ανασφάλεια. Έρχεται ο ασθενής με κόκκινο λαιμό και αναλογίζονται: “Κι αν είναι στρεπτόκκος;”, πιέζει και ο άρρωστος και υποχωρούν, ενώ πολλοί αγοράζουν μόνοι τους αντιβιοτικά από τον φαρμακοποιό με την υπόσχεση ότι θα του φέρουν εκ των υστέρων τη συνταγή. Και όμως, οι γιατροί θα μπορούσαν να κάνουν μπροστά στον ασθενή το στρεπ-τέστ, το οποίο στοιχίζει μόνο ένα ευρώ, και έτσι να γνωρίζουν μέσα σε πέντε λεπτά αν είναι μικρόβιο ή ιός. Δυστυχώς, δεν έχει διαδοθεί όσο θα έπρεπε στη χώρα μας. Αντιθέτως, στις ΗΠΑ, την Αγγλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, ο γιατρός δεν μπορεί να συνταγογραφήσει αντιβιοτικά αν δεν έχει κάνει προηγουμένως στρεπ-τέστ που να εχει βγει θετικό. Όταν εργαζόμουν στο Αττικό Νοσοκομείο, είχαμε διοργανώσει μία έρευνα με τους ιδιώτες παιδιάτρους της νοτιοδυτικής Αττικής. Συμμετείχαν 900 παιδιά με φαρυγγοαμυγδαλίτιδα, εκ των οποίων στα μισά ο παιδίατρος χορηγούσε αντιβιοτικό κατά την κρίση του και στα άλλα μισά μόνο εάν το στρεπ-τέστ ήταν θετικό. Το αποτέλεσμα ήταν ότι η χρήση του στρεπ-τέστ μείωσε την άχρηστη συνταγογράφηση αντιβιοτικών στην οξεία φαρυγγοαμυγδαλίτιδα από 72% σε 29%», καταλήγει η κ. Γιαμαρέλλου. 
 

comments powered byDisqus

Αρχειο

Κατηγοριες