Shedia

EN GR

25/06/2014

«Θέλω να λειτουργώ µε το συναίσθηµα». Συνέντευξη του Ορφέα Αυγουστίδη στη Μαρία Μανωλέλη

Για τον χαρισµατικό ηθοποιό, η επιτυχία ξεκινάει από την αξιοπρέπεια και την αποφασιστικότητα να µην πουλήσεις την ψυχή σου στο διάβολo. 
 
Φωτογραφίες: Χρήστος Διαµάντης
 
Tον πρωτοείδαµε το 2005 στην ταινία του Νίκου Περάκη «Λούφα και παραλλαγή: Σειρήνες στο Αιγαίο». Στα εννέα χρόνια που µεσολάβησαν από τότε, η πορεία  του στο θέατρο και στον κινηµατογράφο είναι συχνότερη από αυτή που είχε φανταστεί όταν πρωτοξεκινούσε, που δεν γνώριζε καν αν το επάγγελµα του ηθοποιού είναι κάτι που θα ακολουθήσει. Έχει χαρακτηριστεί ένας από τους πιο χαρισµατικούς ηθοποιούς της γενιάς του. Ελισσόµενος µε δεξιοτεχνία ανάµεσα σε δύσκολους και απαιτητικούς  ρόλους, έχει καταφέρει να εκπλήσσει ευχάριστα µε τις επιλογές του και τις ερµηνείες του.
Τον συνάντησα ένα απόγευµα στον Κεραµεικό και µιλήσαµε για το θέατρο, για τις πρόσφατες εκλογές και για την καθηµερινότητα που εναλλάσσεται από σκληρή σε µαγική µε ταχύτατους ρυθµούς.
 
 
 Ξεκίνησες µε ένα ρόλο ενάντια στο προφανές, ούτε γόης ούτε ζεν πρεµιέ, αλλά αντιθέτως έπαιζες έναν «κολληµένο» φαντάρο µε προφορά από τα βάθη του Ψηλορείτη και συµπεριφορά εφήβου. Πόσο καλό ή κακό σου έκανε αυτό στη µετέπειτα πορεία σου στο χώρο;
 
Η αλήθεια είναι πως τότε δεν ήξερα µε τι θα ήθελα να ξεκινήσω, δεν είχα τελειώσει καν τη δραµατική σχολή και δεν γνώριζα αν θα γίνω επαγγελµατίας ηθοποιός ή αν αυτή θα ήταν η µοναδική µου εµφάνιση στο χώρο. Πλέον, γνωρίζοντας τι θέλω να κάνω ως ηθοποιός και πως θέλω να πειραµατίζοµαι, νοµίζω πως ήταν µια πολύ καλή αρχή και ευτυχώς που τσαλακώθηκα τότε. Ήµουν τυχερός που και στο θέατρο είχα τέτοιους ρόλους, που θέλουν πολλή δουλειά και ψάξιµο. Είναι λίγο ελληνικό φαινόµενο να ζητάει ο σκηνοθέτης το προφανές από έναν ηθοποιό. Δύσκολα συναντάς ρόλους-πρόκληση που απαιτούν να γίνεις κάτι τελείως διαφορετικό από αυτό που είναι αναµενόµενο να σου ζητηθεί. Ρόλοι µε υπόβαθρο, παρελθόν και παραξενιά ανθρώπινη που συναντάς στην καθηµερινότητα και είναι απρόβλεπτοι και αληθινοί. Ο παράφρων να έχει και λογικότατες στιγµές, για παράδειγµα, και όχι να είναι παράφρων-καρικατούρα.
 
Στο θέατρο, στην παράσταση «Κατάδικός µου», παίζεις ένα µετανάστη που προσπαθεί να κάνει µια κλοπή, αλλά µέσα από την εξέλιξη του θεατρικού βλέπουµε µια µη αναµενόµενη ποιότητα. Σε επηρέασε αυτός ο ρόλος στο πώς βλέπεις τους ανθρώπους που φτάνουν εδώ από άλλες χώρες και τις συµπεριφορές τους;
 
Το ρόλο µου τον κάνει συµπαθητικό η ποιότητα που έχει ο συγκεκριµένος µετανάστης. Ο ρόλος αυτός που παίζω έχει µέσα στοιχεία που τον κάνουν συµπαθητικό επειδή είχα µεγάλη βοήθεια από το κείµενο. Εγώ, όταν βλέπω ένα µετανάστη, ξέρω ότι τον διακατέχει φόβος, µοναξιά, απώλεια και ταλαιπωρία. Μου φαίνεται πως  κάποιος που έχει ενσυναίσθηση συµπάσχει γνωρίζοντάς το αυτό. Αν κάποιος έχει τοποθετηθεί διαφορετικά, µπορεί να του έρχονται άλλα πράγµατα στο µυαλό, εγώ µιλάω για εµένα. Δεν µου γεννήθηκαν καινούρια συναισθήµατα προς τους µετανάστες µετά το ρόλο, µιας και δεν παίζω «τους µετανάστες» αλλά τον συγκεκριµένο µετανάστη. Είχα, ήδη, διαµορφωµένη άποψη και, ενώ συµπάσχω και αντιλαµβάνοµαι τις δυσκολίες που ανέφερα, κατανοώ και το φόβο που µπορεί να έχει γεννηθεί σε κάποιους ανθρώπους µετά από δυσάρεστα περιστατικά που έχουν συµβεί. Την ακραία άποψη ούτε που τη συζητάω, δεν τη βάζω καν στο τραπέζι. Μιλάω για το φόβο που µπορεί να έχει προκληθεί από το υπαρκτό κοµµάτι του προβλήµατος. 
 
 
Υπάρχει κάποιος ρόλος είτε από τον κλασικό κινηµατογράφο είτε ήρωας κάποιου βιβλίου που σε έχει γοητεύσει και θα ήθελες κάποια στιγµή να σου δοθεί η ευκαιρία να τον ερµηνεύσεις;
 
Υπάρχουν ρόλοι που µου αρέσουν, αλλά δεν θέλω να έχω κάποιες σταθερές και να τσεκάρω µετά αν οι ρόλοι που µου δίνονται πληρούν τις προϋποθέσεις. Θέλω να µπαίνω στη διαδικασία να ψάχνω ένα ρόλο και να βρίσκω τους λόγους για τους οποίους µου αρέσει. Δεν θέλω να έχω  προσδοκίες που δεν είναι ρεαλιστικές.
 
Έχεις το περιθώριο να δώσεις το στίγµα σου στις δουλειές που κάνεις;
 
Το περιθώριο πιστεύω υπάρχει, το αν θα δώσεις, όµως, στίγµα εξαρτάται από πολλά. Από το χώρο, από το περιθώριο που σου δίνει ο σκηνοθέτης και από το πόσο θα αγαπήσεις ένα ρόλο. Ο ηθοποιός είναι καλλιτέχνης, δεν εκτελεί απλώς τις οδηγίες που του δίνονται, αλλά φέρνει ένα κοµµάτι της προσωπικότητάς του στο ρόλο που καλείται να παίξει.
 
 
Για ποια δουλειά σου µέχρι τώρα είσαι πιο περήφανος και καµαρώνεις ή θεωρείς ότι σου δίδαξε πολλά;
 
Υπάρχουν δουλειές που δεν θα τις ξεχάσω ποτέ. Τη «Νύχτα ραδιοφώνων» του Γ. Κακλέα, για παράδειγµα, που ήταν η πρώτη µου δουλειά στο θέατρο, δεν θα την ξεχάσω ποτέ. Το ίδιο και τον «Κόκκινο ουρανό» της Λάγιας Γιούργου, που θεωρώ πως  έµαθα πολλά πράγµατα συµµετέχοντας στη συγκεκριµένη ταινία. Αντίστοιχα, δεν θα ξεχάσω την ευκαιρία που µου έδωσε ο Περάκης, και κυρίως στο sequel, που ήταν επικίνδυνο εγχείρηµα να παίξω µε συνέπεια τον ίδιο ρόλο µετά από κάποια χρόνια και να δείξω πως ο φαντάρος της προηγούµενης ταινίας έχει ωριµάσει. Το «Νησί», επίσης, είναι µια δουλειά που είµαι περήφανος που συµµετείχα. Είναι λίγες οι δουλειές στις οποίες δεν έµαθα πράγµατα.
 
Πώς και δεν ήσουν υποψήφιος δηµοτικός σύµβουλος στις εκλογές του Μαΐου; 
 
Δεν ήµουν, επειδή είπα όχι… Αστειεύοµαι. Η αλήθεια είναι ότι πριν από δύο χρόνια ήµουν στο διοικητικό συµβούλιο του σωµατείου ηθοποιών µε µια παράταξη νεογέννητη, που λέγεται «Ενωµένοι Ηθοποιοί». Εκεί, είδα ότι, ενώ η πρόθεση και η δική µου και των συναδέλφων που παρέµειναν ήταν πολύ αγνή και πολύ κοντά στα πιστεύω µου, το συναίσθηµα σε αυτούς τους χώρους δεν µπορεί να επικρατήσει και αποχώρησα. 
 
Θέλω να λειτουργώ µε το συναίσθηµα περισσότερο απ’ ότι µε τη λογική. Δεν θα σκεφτόµουν καν να είµαι δηµοτικός σύµβουλος έχοντας την εµπειρία αυτή.
 
 
Υπάρχει µια τάση καθωσπρεπισµού στους έλληνες συναδέλφους σου, σε αντίθεση µε ένα πιο αληθινό και λερωµένο προφίλ που βλέπουµε επανειληµµένα σε ηθοποιούς του Χόλιγουντ;  
 
Νοµίζω πως επειδή η δουλειά του ηθοποιού έχει µεγάλη ανασφάλεια και τα τελευταία χρόνια ακόµα περισσότερη. Εκτός από  κάποιες εξαιρέσεις, οι υπόλοιποι δύσκολα τα βγάζουν πέρα, και κυρίως κάνοντας τα πάντα. Περιοδείες, διπλές παραστάσεις και δουλεύοντας όλους τους µήνες του χρόνου. Η τηλεόραση, πλέον, δεν πληρώνει ή δίνει τα χρήµατα µετά από χρόνια, ο κινηµατογράφος δεν έχει χρήµατα. Γενικά, η κατάσταση είναι πολύ πιο δύσκολη από παλιότερα και ο ανταγωνισµός είναι τεράστιος. Λαµβάνοντας όλα αυτά υπόψιν, λέω µήπως ο καθωσπρεπισµός προκύπτει από την ανασφάλεια την επαγγελµατική. Ένας δεύτερος παράγοντας ίσως να είναι το τραµπολίνο που εκτοξεύει κάποιους ηθοποιούς ψηλά γρήγορα, πριν προλάβουν να σταθεροποιήσουν τα βήµατά τους και πριν µάθουν πώς να ξανασηκωθούν αν πέσουν.  Στην Αµερική, συχνά, προηγείται µεγάλο υπόβαθρο και πορεία πριν από την επιτυχία, για πολλές περιπτώσεις ηθοποιών που θαυµάζουµε. Αυτή η ξαφνική αναγνωρισιµότητα  και επιτυχία πιθανά να γεννάει µεγαλύτερο φόβο για την πτώση, οπότε και η εικόνα τους να έχει έναν καθωσπρεπισµό, να µη ρισκάρουν µε τίποτα να λάβουν αρνητική κριτική. Το ζητούµενο είναι να είσαι τόσο σίγουρος για αυτό που είσαι, που να µη σε τροµάζει η αρνητική κριτική και να θεωρείς δεδοµένο ότι δεν υπάρχει καθολική αποδοχή. Αν είσαι και λίγο περίεργος τύπος, ας είσαι! Ας σε κατηγορήσουν και κάποιοι!
 
Πώς σχολιάζεις το ότι ένα τεράστιο ποσοστό νέων ηθοποιών βιοπορίζεται από άλλα επαγγέλµατα και παίζουν αφιλοκερδώς ή µε ελάχιστες απολαβές;
 
Είναι απαράδεκτο στο εµπορικό θέατρο σε παραστάσεις που πάνε καλά και ο κόσµος γεµίζει τα θέατρα να υπάρχουν ηθοποιοί που παίρνουν τετρακόσια ευρώ το µήνα. Σε πιο µικρές σκηνές υπάρχουν µερικές οµάδες και νέοι ηθοποιοί που γνωρίζουν ότι πιθανόν να µη  βγουν χρήµατα, αλλά θέλουν να βάλουν την ενέργειά τους γνωρίζοντας ότι θα είναι έτσι τα πράγµατα. 
 
Αν έχουν το απόθεµα να το κάνουν αυτό, τότε είναι προς τιµήν τους που βάζουν το έργο πάνω από το οικονοµικό. Δεν µπορώ να τοποθετηθώ, γιατί δεν είναι όλες οι περιπτώσεις αποτέλεσµα εκµετάλλευσης. Θα µπορούσα να τοποθετηθώ µόνο αν µιλούσα µε τους ηθοποιούς αυτούς και γνώριζα την κάθε περίπτωση ξεχωριστά.
 
Δώσε µου τη δική σου εκδοχή του επιτυχηµένου ηθοποιού. Έχει Όσκαρ;  Έχει πολλά χρήµατα;
 
Επιτυχηµένος ηθοποιός είναι, τελικά, αυτός που έχει καταφέρει τα περισσότερα χρόνια της ζωής του να ζει από αυτή τη δουλειά αξιοπρεπώς χωρίς να έχει πουλήσει την ψυχή του στο διάβολο.
 
Πριν από λίγο καιρό, ο Ντίνος Χριστιανόπουλος δήλωσε πως «δεν υπάρχουν ευτυχισµένοι έρωτες». Εσύ τι λες;
 
Μερικές φορές λέµε ευτυχία το να µην έχουµε ανασφάλειες, να µη µας προβληµατίζουν πράγµατα, να µη µας αναστατώνει κάτι ή να είναι έξω από τον έλεγχό µας, ενώ µπορεί η ευτυχία να είναι όλα αυτά, αν νιώθουµε αρκετά δυνατοί να τα διαχειριστούµε. Ίσως, να µην υπάρχει έρωτας ευτυχισµένος, αφού δεν υπάρχει έρωτας χωρίς ανασφάλεια. Αν κάποιος θέτει ως προϋπόθεση την ασφάλεια, τότε έχει δίκιο ο ποιητής. Όµως, αυτό το να φας και λίγο τα µούτρα σου είναι ωραίο. Το αλισβερίσι, πάντως, του έρωτα δεν είναι απολύτως  τίµιο. Πώς γίνεται δηλαδή να µας αρέσει το ότι ερωτευόµαστε  µέσα σ’ ένα λεπτό και να µην αποδεχόµαστε να ξε-ερωτευτούµε ή να µας ξε-ερωτευτούν; Είναι λίγο εγωιστικό όλο αυτό. Ευτυχισµένος έρωτας ίσως να είναι µόνο το τώρα. Το δευτερόλεπτο που λες «για πάντα» και το εννοείς, άσχετα αν θα το τηρήσεις είτε εσύ είτε το άλλο πρόσωπο. Η ευτυχία είναι η στιγµή που το εννοείς.      
 

ΑΡΘΡΑ ΤΕΥΧΟΥΣ