Shedia

EN GR

29/05/2013

Ένα πραγµατικό µάθηµα ζωής, του Νέστορα Πουλάκου

Η ιστορία ενός αστέγου της βρετανικής γης και του κεραμιδόγατου και αχώριστου συντρόφου του έχει όλα τα στοιχεία ενός αληθινού παραμυθιού. 
 
Του Νέστορα Πουλάκου
 
Για την Ιστορία ενός γάτου που τον έλεγαν Μπομπ που έγινε διεθνές μπεστ σέλερ γράφαμε και στο προηγούμενο τεύχος της «σχεδίας» με αφορμή τη γνωριμία μας με τη μεταφράστρια του βιβλίου κ. Ιφιγένεια Αναστασίου. Το βιβλίο αναφέρεται στη ζωή ενός πρώην άστεγου, απεξαρτημένου από την ηρωίνη, άλλοτε μουσικού του δρόμου κι άλλοτε πωλητή της αγγλικής «σχεδίας» (με άλλα λόγια του πρωτοπόρου και δημοφιλούς περιοδικού δρόμου της βρετανικής νήσου «The Big Issue»), o οποίος με φίλο, σύντροφο και συνοδοιπόρο του τον αδέσποτο γάτο Μπομπ πείσμωσε, ανέκαμψε, γέμισε τη ζωή του με χρώμα και ενέργεια επιστρέφοντας στα γνώριμα μονοπάτια της. 
 
Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο Ένας γάτος που τον έλεγαν Μπομπ, διαπιστώνουμε ότι δεν πρόκειται για μυθιστόρημα αλλά για αφήγημα, εν είδει αυτοβιογραφίας του Τζέιμς Μπόουεν, που περιστρέφεται κυρίως γύρω από τη σχέση και την πορεία του με τον Μπομπ. Αρχικά μαθαίνουμε μερικά πράγματα για τη ζωή του Τζέιμς. Μεγαλωμένος σε ένα ασταθές οικογενειακό περιβάλλον (χωρισμένοι γονείς, συχνές μετακινήσεις σε πόλεις και χώρες –Αγγλία και Αυστραλία–, παραμέληση από τη μητέρα του, κακές σχέσεις με τον πατριό του), γρήγορα κάνει την επανάστασή του, μεταβαίνει στην Αγγλία όπου δεν μπορεί να βρει σημείο σύγκλισης ούτε με τον πατέρα του. Τελικά μετά από περιπλανήσεις και πειραματισμούς, αλλά με οδηγό τη μουσική που αγαπάει πολύ, καταλήγει στο δρόμο άστεγος, περιπλανώμενος και επιπλέον εξαρτημένος από τα ναρκωτικά.
 
Σημείο εκκίνησης του βιβλίου είναι η γνωριμία του Τζέιμς με τον αδέσποτο κεραμιδόγατο Μπομπ, ένα όνομα που προήλθε από την τηλεοπτική σειρά «Twin Peaks» του Ντέιβιντ Λιντς και φυσικά νονός είναι ο ίδιος ο Μπόουεν. Σε αυτήν τη φάση ο Τζέιμς διαμένει σε ξενώνα της κοινωνικής πρόνοιας στο Τότεναμ, παίζει μουσική έξω από το σταθμό μετρό του Κόβεντ Γκάρντεν και βρίσκεται σε πρόγραμμα απεξάρτησης λαμβάνοντας μεθαδόνη. Κατά την αφήγηση του Τζέιμς, ο οποίος αργότερα μαθαίνουμε ότι έγραψε το βιβλίο με τη βοήθεια του συγγραφέα Γκάρι Τζένκινς έπειτα από την πρόταση των Εκδόσεων «Hodder & Stoughton», μας πληροφορεί για τις συνθήκες των ανθρώπων που βιοπορίζονται στους δρόμους της βρετανικής πρωτεύουσας, τις σχέσεις τους με την αστυνομία, τη δημοτική αστυνομία, τους φύλακες του μετρό και τους λογής λογής περαστικούς.
 
Η καλοσύνη του κόσμου
 
Ο Τζέιμς Μπόουεν εστιάζει την αφήγησή του σε δυο άξονες: αφενός στη σχέση του με τον Μπομπ, πως τον περιμαζεύει από το δρόμο, τον φροντίζει και ουσιαστικά τον σώζει αφού ήταν βαριά τραυματισμένος. Αλλά και πως σώζει ο Μπομπ τον ίδιο, τόσο ψυχολογικά όσο και επαγγελματικά, παραλληλίζοντας και ταυτίζοντας τις ιστορίες τους. Αφετέρου στην περιπέτεια του δρόμου, από τη μια ως περιπλανώμενου μουσικού και από την άλλη ως πωλητή του «The Big Issue». Και στις δυο περιπτώσεις οι κόντρες, οι διαμάχες, οι μικρότητες και καμιά φορά οι τσαμπουκάδες (… μέχρι τις δικαστικές αίθουσες και τη φυλακή) ρίχνουν ψυχολογικά τον ίδιο όπως και τον Μπομπ. Υπάρχουν όμως και οι χαρούμενες μέρες. H καλοσύνη του κόσμου, οι άνθρωποι–εργαζόμενοι που δεν αντιμετωπίζουν τους βιοποριστές του δρόμου ως παρακατιανούς, οι περαστικοί που δε σταματούν να αγαπούν τον Μπομπ...
Με τούτα και με κείνα, εν έτει 2009, ο Τζέιμς και ο Μπομπ έγινε ένα αχώριστο, αισιόδοξο, χαρούμενο δίδυμο στους δρόμους του Λονδίνου, που έκανε άψογα τη δουλειά του πουλώντας το «The Big Issue» και φτάνοντας στο σημείο να γίνει η ιστορία τους βιβλίο (το 2012), και –δεν αποκλείεται αργότερα– ίσως ταινία ή τηλεοπτική σειρά. Ένα πραγματικό μάθημα ζωής. Και ποιος ξέρει; Ίσως να ζήσουμε κι εμείς εδώ, στη «σχεδία» μια ανάλογη ιστορία.
 
Ένας γάτος που τον έλεγαν Μπομπ, Τζέιμς Μπόουεν, (μτφρ.) Ιφιγένεια Αναστασίου, σελ. 240, τιμή 12 ευρώ, Εκδόσεις Anubis, 2013.
 

ΑΡΘΡΑ ΤΕΥΧΟΥΣ